AtuartigukAalisarnermut Piniarnermullu Naalakkersuisoqarfik
Aalisarnermut immikkoortortaqarfik
Aalisarnermut immikkoortortaqarfik Aalisarnermut, Piniarnermullu Naalakkersuisoqarfimmiippoq tassani kalaallit nunaanni inuussutissartiutigalugu aalisarnermi aqutsinermut ineriartortitsinermullu tunngasut suliarineqartarlutik aammalu inuussutissarsiutigalgu sinerissap qanittuani aalisarnermi kommuninik suleqateqarluni akuersissutinik suliaqartarput, Aalipi.
Aalisarnermut immikkoortortaqarfimmi Kalaallit Nunaanni aalisarnermik naalakkersuinikkut ingerlatsinermik ulluinnarni aqutsineq atuutsitsilernerillu suliarineqartarput. Immikkoortortaqarfiup pisassiissutit aalajangersarneqarnissaannut inassuteqaatit suliarineqartarnerat akisussaaffigaat aamma kalaallit, nunanilu allamiut umiarsuaatileqafigiiffiinut aalisartunullu aalisarsinnaanermut akuersissutinik tunniussisarnerit akisussaaffigaat. Aqutsinissamik pilersaarusiornerit immikkoortortaqarfimmi suliassat ilagaat tamannalu Pinngortitaleriffimmiut peqatigalugit pisarpoq, soorluttaaq aalisarnermik inuussutissarsiuteqartut sulinermut peqataatinneqartut.
Atlantikup Avannaani, EU-mik Nunallu illugiilluni aalisarnikkut isumaqatigiissuteqartarnerat immikkoortortaqarfiup akisussaaffigai, aalisakkat ataatsimoorussat isumaqatiginninniutigineqarneri pillugit nunat sineriallit isumaqatigiinniartarnerannut peqataasarpoq, nunani aalisartut kattuffiinut soorlu ukununnga NAFO, NEAFC aamma NASCO taamatullu nunat avannarliit issittormiullu suleqatigiinnerinut.
Politikikkut aalajangiisartut qanimut suleqatigineqarmata suliap ilarujussua Naalakkersuisumik kiffartuussineruvoq kiisalu suliassaqarfimmi Naalakkersuisut politikiinik malitseqartitsineq.
-
Aalisarnermik immikkoortortaqarfimmi suliassaqarfiit makku isumagineqarput:
- Inatsisiliornerit, nuna tamakkerlugu nunallu tamalaat imartaanni aalisarnernik aqutsinerit, tassunga ilanngullugit illersuinissanut atorluaanissanullu periarfissat, aqutsinissamik pilersaarutit aalisarnermillu misileraanerit aamma ilanngullugit.
- Aalisarnermut Naalakkersuisumik Naalakkersuisunillu tamarmiusunik aalisarneq pillugu naalakkersuinikkut inassuteqaatinik apeqqutinillu, upalungaarsimaneq, saqqummiussisarnerit, tusagassiuinerit, ataatsimiittarnerit pisortatigoortumillu tikeraartarnerit ilanngullugit.
- Suliassatut pingaarnertut suliarineqartarput soorlu nuna tamakkerlugu nunallu tamalaat imartaanni aalisarnermut politikit, soorlu aalisarnermi siunnerfeqarluartumik allaffissornikkullu aqutsinerit ineriartortitsinerillu,
- TAC-mik pisassiissutinillu aqutsinerit ingerlatsinerillu
- Aalisarneq pillugu Siunnersuisoqatigiinnut allattoqarfiuneq aammalu suliassat allat pillugit sullissinerit, siunnersuisoqatigiit, aalajangiisartut, suleqatigiissitat, ataatsimiititaliat aamma Namminersornerullutik Oqartussani Naalakkersuisoqarfiit nunallu tamalaat,
- Nunamut tamarmut, nunanut suleqatinut nunallu tamalaat akornanni isumaqatigiissutit naapertorlugit Kalaallit Nunaata pisussaaffiinik naammassinninnissat,
- Kalaallit Nunaata nunat immikkoortuini aalisarnermik aqutsinissamut suliniaqatigiiffinni makkunani ilaasortaanerminik isumaginnittuuvoq; NAFO, NEAFC, Nunat Avannarliit aamma NASCO kiisalu Kalaallit Nunaat sinerialittut pisussaaffii isumaqatiginninniartarnerilu,
-
Akuersissutinut immikkoortortaqarfimmi suliassaqarfiit makku suliarineqartarput:
- Akuersissutinik qinnuteqaatinik suliassanik suliarinninnerit aamma sinerissap qanittuani aalisartunut akuersissutinik tunniussuinerit
- Kommunit akuersissutinik tunniussuinissami atortuat Alipi atorlugu akuersissutinik tunniussuinermik ataqatigiissarneqarnerat
- Akuersissutinik immikkut ittunik qinnuteqarnerni suliassanik suliarinninnerit
- Sinerissap qanittuani angallatinut pisassiissutit naapertorlugit pisassiissutinik niueruteqarnermi suliassanik suliarinninnerit,