Ilinniartitaanermut, Kultureqarnermut, Timersornermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoqarfik
Ilinniartitaanermut Immikkoortortaqarfik
Ilinniartitaanermut tunngasunik immikkoortortaqafik Ilinniartitaanermut, Kultureqarnermut, Timersornermut Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoqarfiup ataaniittup naalakkersuisoqarfimmi suliassat isumagisarpai (immikkoortortaqarfiit allat, soorlu inatsisunut tunngasunik immikkoortortaqarfik, aningaasaqarnermut tunngasunik immikkoortortaqarfik qanittumik suleqatigalugit), taakkununnga ilanngullugit suli atualinngitsunut tunngaviusumillu atuarfimmut, efterskolinut folkehøjskolinullu kiisalu ilinniagaqalernissamut piareersaataasumik ilinniarnernut, inuussutissarsiutitigut ilinniartitaanernut nangitsiviusumillu ilinniarnernut tunngatillugit suliaqarfinnik nutaanik atuutereersunillu pilersitsinermut atatillugu pilersaarusiorneq maleruagassanillu aalajangersaaneq, imarisassanik aalajangersaaneq, ilinniarfissanik sivisussusiliineq aqutsinerlu.
Ilinniartitaanermut tunngasunik immikkoortortaqarfik suliassaqarfinni Inatsisartunut Naalakkersuisunullu atugassanik kisitsisitigut uppernartunik paasissutissiorluarnissaq Naalakkersuisoqarfimmi qularnaarneqassaaq.
Ilinniartitaanermut tunngasunik immikkoortortaqarfik ilinniartitaanermut tunngasuni EU-mut suleqatigiinnissamik isumaqatigiissut allaffissornikkut isumagineqarpoq taamatuttaaq Inatsisartunut taamatullu EU-mut nalunaaruteqartarneq.
-
Meeqqat atuarfiat
Kalaallit Nunaanni meeqqat atuarfiat tassaavoq kommunimi atuarfik. Meeqqat atuarfiat taassumalu aqunneqarnera pillugu inatsisinik toqqammaviusunik Inatsisartut aalajangersaasarput, aalajangersakkallu iluaqutaasussat Naalakkersuisunit aalajangersarneqarlutik. Atuarfiit ingerlatsinerannut anguniakkanik atukkanillu kommunini kommunalbestyrelsit aalajangersaasuupput. Atuarfinni ataasiakkaani atuarfimmi siulersuisoqarpoq – kommunalbestyrelsimit aalajangersarneqartut anguniakkat toqqammaviillu iluanni. Kommunini atuarfeqarfinni allaffissornikkut ilinniartitsinikkullu aqutsineq kommunini ataasiakkaani sumiiffinni malittarisassaqartinneqarpoq aamma kommunimi atuarfitsigut aaqqissugaanermut kommunit ataasiakkaat nutaanik pilersaarusiortarlutik.
Qitiusumik allaffissornikkut naalakkersuisoqarfinnilu suliassat Ilinniartitaanermut, Kultureqarnermut, Timersornermut, Ilageeqarnermullu Naalakkersuisoqarfimmit isumagineqarput.
Ilinniartitaanermut Aqutsisoqarfiup meeqqat atuarfiini aamma kalaallit nunaanni efterskolini perorsaanikkut sullissinermi kiffartuussinermik isumaginnippoq, tassunga ilanngullugit:- sulianut tunngasunut siunnersuisarneq (www.iserasuaat.gl)
- atuartitsinermi atortussanik inerisaaneq (www.iserasuaat.gl)
- meeqqat atuarfiata ingerlatsineranik nalilersuineq
- pikkorissartitsineq inerisaallunilu sulineq
- meeqqat atuarfinni efterskolinillu pingaarnertigut nakkutilliineq
Perorsaanikkut tarnip pissusaatigut siunnersuineq (PPR) kommuninit isumagineqarpoq aamma meeqqanut inuusuttunullu 0-18-nik ukiulinnut perorsaanikkut – tarnip pissusaatigut ikiorsiinermik neqerooruteqartarluni. Annertusisamik immikkut atuartitsinermut piginnaatitsineq kommunini perorsaanikkut-tarnip pissussaatigut siunnersuisarfinnut suliassanngortinneqarsimavoq, atuarfinni pisortaniit inassuteqaatit malillugit sulianik suliarinnittartut.
-
Ilinniarnertuunngorniarfiit
Ilinniarnertuunngorniarfik GUX inuusuttunut ilinnigaqaqqinnissaminnut piareersarluni atuagarsorluni ilinniarfiuvoq. GUX Aasianni, Sisimiuni, Nuummi Qaqortumilu ingerlanneqarsinnaalluni. Kiisalu GUX ungasianiit atuartitsivikkut ingerlanneqarsinnaavoq internetsi aqqutigalugu eGUX.
GUX-imi ilinniakkat sammivii assigiinngitsut illit soqutigisannut ilinniagaqaqqinniarninnullu naleqqussakkat neqeroorutigineqarput. Ilinniarnertuunngorniarfimmi GUX ukiuni
pingasuni aamma ukiuni marlunni kiisalu atuartitsissutini ataasiakkaani tapertaliussatullu atuartitsissutinik ilinniartoqarsinnaavoq. Paasisaqarnerorusukkuit sullissivik.gl-mi misissuisinnaavutit.
-
Inuussutissarsiutitigut ilinniartitaanerit
Kalaallit Nunaanni inuussutissarsiutinut ilinniartitaanerit tassaapput inuussutissarsiummut aalajangersimasumut sammisut sulinermik ilinniarfiit. Taakku assersuutigalugu tassaasinnaapput assassornikkut, allaffissornikkut imarsiornikkulluunniit inuussutissarsiutit.
Inuussutissarsiutinut ilinniarneq agguaqatigiissillugu ukiunik sisamanik sivisussuseqarpoq. Ilinniartitaanernut taakkununnga ilisarnaataasoq tassaavoq ilinniarnerit nikerarfiusuunerat. Tamanna isumaqarpoq atuarfimmiinnerup aamma suliffimmut misiliinerup akornanni nikerartoqartoq. Atuarfimmiinnermi ilinniartoq atuagarsornikkut ilisimasaqalissaaq, suliffimmilu misiliinerup ingerlanerani ilinniagaqartup atuagarsornikkut ilisimalikkani suliffeqarfimmi atussallugit. Ilinniartitaanerit ilarujussui Kalaallit Nunaanni naammassineqarsinnaapput, kisianni aamma ilinniartitaanerit ilai Danmarkimi atuarfimmiinnissamik pisariaqatitsillutik.
Piffissat suliffimmik misiliiffiusut amerlanertigut sulisitsisumik ilinniarnissaq pillugu isumaqatigiissuteqarnissamik pisariaqartitsisarput. Ilinniartitaanerilli ilai suliffimmi misiliiffissamik nassaarnissaq ajornarpat atuarfimmi sulinermik misiliinissamik periarfissiipput.
Ilinniarfeqarfik pillugu uani atuarsinnaavatit:- Sanaartornermik Ilinniarfik, Sisimiut: www.kti.gl
- Saviminilerinermik Ilinniarfik, Nuuk: www.kti.gl
- Niuernermik Ilinniarfik, Nuuk: www.ninuuk.gl
- Imarsiornermik Ilinniarfik, Paamiut & Nuuk: maritim.gl
- INUILI, Inuussutissalerinermik Ilinniarfik, Narsaq: www.inuili.gl
- Niuernermik Ilinniarfik, Qaqortoq: www.cak.gl
- Peqqissaanermik Ilinniarfik, Nuuk: www.pi.gl
- Perorsaanermik Ilinniarfik, Ilulissat: www.pi.sps.gl
-
Ilinniartitaanerit ingerlaqqiffiusut
Ilinniartitaanerit ingerlaqqiffiusut pillugit Naalakkersuisut inatsisiliortuupput, ilinniarfeqarfinnullu ingerlatsinermi aningaasat Aningaasanut inatsisikkut aningaasaliiffigineqartarlutik. Aammattaaq ilinniarfeqarfiit immikkoortutut namminersortutut, akiliuteqartoqarneratigut, ingerlataqarfigisap iluani ingerlatanik assigiinngitsunik neqerooruteqarsinnaanermut pisinnaatitaaffeqarlutik. Kalaallit Nunaanni ilinniarfeqarfiit ingerlaqqiffiusut tassaapput:
- Ilisimatusarfik, bacheloritut kandidatitullu qaffasissusilinnik ilinniagartuutut ilinniarfeqarfiusoq kiisalu inuussutissarsiutinut sammisunik ilinniarfeqarfiusoq. Taakku saniatigut PhD anguniarlugu ilinniagaqartut arlaliullutik. Annertunerusumik paasisaqarnissamut takujuk: www.uni.gl
- Perorsaanermik Ilinniarfik, isumaginninnikkut ilinniartitaanerit iluanni inuussutissarsiutinut sammisunik bachelorinik ilinniartitsisut. Annertunerusumik paasisaqarnissamut takujuk: www.pi.sps.gl
- Center for Arktisk Teknologi (ARTEK), Lyngbymi Danmarks Tekniske Universitetip (DTU) aamma Sisimiuni Kalaallit Nunaanni Teknikkikkut Ilinniarfiup (KTI) akornanni isumaqatigiissuteqarnikkut pilersinneqarsimasoq. Ilinniarfimmi issittumi ingerniørimut ilinniartarput. Annertunerusumik paasisaqarnissamut takujuk: www.artek.byg.dtu.dk/Om_ARTEK
- Pinngortitaleriffik, PhD-mik ilinniagaqartut arlallit tassaniillutik. Pinngortitaleriffimmiippoq Kalaallit Nunaanni Silap Pissusaaanik ilisimatusarfik, PhD-mut ilinniarnissamut tassani aamma periarfissaqarluni.
- Sisimiuni maskinmesterinngorniarluni ilinniarfik suleqatigiinnikkut piviusunngorpoq Maskinmesterskolen København Kongens Lyngby-miittoq aamma Tech College Greenland (KTI) Sisimiuniittorlu. Tamaani maskinmesterinngortoqartarpoq. Paasisaqarnerorusukkuit https://www.msk.dk/sisimiut-groenland/
Kalaallit Nunaanni ilinniarfiit ingerlaqqiffiusut nunani tamalaanisulli qaffasitsigisunik sulianut tunngassusilinnik neqerooruteqarsinnaassapput aamma nunap oqaluttuarisaaneranik tunngaveqassalluni kulturikkullu ataqatigiissarluni. Sulianut tunngasutigut qaffassissuseq qulakkeerniarlugu inuussutissarsiortut eqeersimaarlutik peqataassapput.
Suliffeqarfinni ilinniagartuutut atorfiit isumagisinnaanngorlugit inuusuttortatta ilinniartinnissaat pingaarpoq. Naalakkersuisut taamaattumik ilinniarnikkut sammiviit tamarmik iluanni ilinniagartuut naammassisaqarsimasut amerlassusaasa malunaatilimmik annertusineqarnissaanik aallussaqarput. Tamatuma kingunerisaanik, ilaatigut, piffissaliussap iluani ilinniartut ilinniakkaminnik naammassisaqarnissaannik suliniutit annertusineqarsimapput, kiisalu ilinniagaqartut, nunani allani ilinniartut, ilinniareernerup kingorna uteqqinnissaannut sapinngisamik pitsaanerpaamik atugassaqartinneqarnissaannik qulakkeerullugit.
Aammattaaq suliamut sammisumik bachelorinngorniarluni ilinniartitaanernik qinigassat annertusineqarnissaat aamma ARTEK-imut eqqaanartumik aaqqissugaasunik ilinniartitaanernik amerlanernik pilersitsisoqarnissaanik tapersersuinissamut Naalakkersuisut soqutiginnillutik. Taamaaliortoqassaaq ilaatigut kalaallit nunaanni ilinniartitaanerit nunani tamalaani ilinniartitaanernut nukittorsarniarlugit nittarsaanniarlugillu.