Nunat Avannarliit Nerisassat pillugit ataatsimeersuarnerat - nutaaliornissaq siunertaralugu tammaarsimaarneq

Aalisarnermut Piniarnermullu Naalakkersuisunut ilaasortaq Kim Kielsen decembarip pingajuanni 2024 aallarniutitut oqalugiarpoq Nunat Avannarliit Nerisassat pillugit ataatsimeersuarneranni - nutaaliornissaq siunertaralugu ataatsimeersuartunut 70-inut, Nunani Avannarlerni Siunnersuisoqatigiit General sekretærianit Karen Ellemannimit aqunneqartumit.

Kim Kielsen oqalugiarnermi ilaatigut oqarpoq: 
“Nunatta avinngarusimasumi inissisimanera pissutigalugu pinngortitap, silap kissassusaata, kulturikkullu pissutsit immikkuullarissumik allaanerunerisa pilersitaanik Kalaallit Nunaani nereriaatsigut nunanut avannarlernut sanilliullugu malunnaatilimmik allaanerupput. Kalaallit Nunaat eqqarsaatigalugu silap pissusaatigut imaannaanngitsumik atugaqarnerput avinngarusimasumilu najugaqarnerput assigiinngissutsit annersaraat. Inussutissalernermut inatsisit ilaat danskit suli oqartussaaffigaat Naalakkersuisullu tamakku inatsisit ilanngullugit oqartussaaffigilernissaat siunertaralugu misissuisitsinissamik suliaqarput.

Illoqarfinnut nutserarnerit pingaartumik illoqarfiit pingaarnersaanut Nuummut nutserarnerit inuussutissanik avataaneersunik tikisitsisarnissanik pisariaqartitsinerulernermik massakkut malitseqarpoq.
Takornariaqarnerup Nunanilu Avannarlerni Nerisassioriaatsit nutaat saqqummerarnerisa pilersitaanik kalaallit nerisassaataat eqqarsaatigalugit periutsit periarfissallu nutaat saqqummeralerput kalaallit nerisassaanik immikkuullarillutillu pitsaalluinnartunik atuilluarnikkut, kangerlunniit asimiillu nutaartugassat.”

Kim Kielsenip aammattaaq inuussutissatut pisuussutitta iluaqutigineqarnissaat pillugu piujuartitsinissaq erseqqissaatigalugu:
“Piujuartitsinissaq eqqarsaatigalugu inuussutissanik najukkani assigiinngitsuni pissarsiarineqarsinnaasunik nammaqatigiissumik atuilluarnissaq kaammattuutigissavara. Tassunga tunngatillugu nerisarineqarsinnaasut kinguaariit tulliisa nalusarpaat eqqissisimatitsinerit pissutaallutik, assersuutigalugu qipoqqaq 1986-imi eqqissisimatinneqalersoq 2008-milu ammaqqinneqartoq – aammalu inuusuttorpassuarnit ullumikkut ilisimaneqanngitsoq.
Eqqarisami pisuussutinik annertunerusumik iluaquteqarneq inuiaqatigiit kalaallit pisuussutaatimik pitsaassusaanik qaffassaaqataasinnaassapputtaaq. Tamatuma saniatigut inuit ataasiakkaat nerisassanik eqqaasarneq pinngitsoortinniarlugu minnerpaaffianiitinniarlugulu pinngortitamit pisaminnik tamakkiisumik atuisarnissaq siunertarisariaqarpaat. Tamakku pisortat atuarfiini aammalu Kalaallit Nunaata Ilisimatusarfiani Ilimmarfimmi SILA-mik taallugu ilinniagassami nutaami ilinniagassanut ilaasariaqarput.”

Kim Kielsenittaaq taavaa imminut pilersornerulernissamut periusissiassatut missingiummik Naalakkersuisut suliaqartut. Imminut pilersornerulernikkut Kalaallit Nunaat silaannarmik mingutsitsisunik aniatitsinerup annikillisinneqarnissaanut annertuumik peqataasinnaavoq.

Kim Kielsenip innersuutigaa pissutsit nutaat annertusiartuinnartut aammalu takornariaqarnerulernissamut isumalluutit ilaat Nunatta nerisaqarnermut inuusaasiat pillugu aammalu nerisassanik mamartorsuarnik nittarsaassinissamut periarfissanik ammaassineq:

“Pissutsit nutaat Kalaallit Nunatsinni atorneqaleraluttuinnartut siunissamilu ineriartorteqqitassatut neriuuteqarfigisakka nuannaralugit maluginiartarsimavakka. Pineqartut tassaapput ilaqutariit amerligaluttuinnartut kangerlunni asimilu illuaraliortitertalernerat.

Illuaqqat pissarititanik ukiussamut peqqumaatissanik katersinernut, sulinngiffinni qasuersaarfittut ilaqutariillu katersuunnerannut atorneqartartut. Peqqumaatissanik katersinerni meeqqat inuusuttullu peqataatinneqartarput ilinniartinneqartarlutillu. Meeqqat inuusuttullu pinngortitamik pisuussutinillu pinngortitameersunik ataqqinninnerulissapput. 

Ilaqutariippassuit tuttunniarlutillu, umimmanniartarlutillu, timmiarniartarput, puisinik arfernillu piniartarput tamatumalu saniatigut eqalunniarlutillu saarullinnik pilisarput, taamaasiornikkullu imminnut pilersortarlutik aanaveersaatinik hormon-inillu akuneqanngitsunik.

Nerisassaatigut qaarsillarniutaaginnaratik tarniginnartuupput inoqutigiinnilu peqqinnarnerusumik inuussutigineqarlutillu ilorrisimaarutigineqartarlutik.”


Kim Kielsen
Aalisarnermut Piniarnermullu Naalakkersuisoq