Nutarterinissami suliniut, aserfallatsaalineqarsimanngitsullu pillugit oqallinnermi kisitsisit pillugit naqqiut

Namminersorlutik Oqartussat inissiaataanik attartortittakkat pillugit nutarterinissami suliniut, attartortumit piginnittumut aaqqiissutissaq kiisalu ineqarneq pillugu aaqqissuusseqqinneq pillugit piffissami kingullermi oqallinnermi, Namminersorlutik Oqartussat inissiaataasa attartortittakkat aserfallatsaalineqarsimannginnerisa nalinga pillugu kisitsisit assigiinngitsorpassuit saqqummiunneqarput.

Aserfallatsaalineqarsimanngitsut 2,5 mia. koruuniusut Naalakkersuisunit namminneerlutik saqqummiunnikuuaat, attartortumiit piginnittumut aaqqiissutip siullermeerneqarnerani oqallinnermi 3,8 mia. koruunit eqqaaneqarlutik. Siunissami aserfallatsaaliinissami pisariaqartinneqartutut 7 mia. koruunit siornatigut aamma eqqaaneqarnikuupput.

Ineqarnermut Attaveqaasersuutinullu Naalakkersuisoq Hans Peter Poulsen, ima oqarpoq:
”Innuttaasunut attuumassuteqartoq, tassalu inissiat qanoq iluarsartuuteqqissanerlutigit, inissianillu peqqinnartunik qanoq pilersitsissanerluta uterfigisinnaaniassagatsigu, oqallinnermi kisitsisinut tunngatillugu assigiissaarisoqartariaqarsoralugulu naqqiuteqartoqartariaqarsoraara.

Aserfallatsaaliuinissami kisitsit sunaagaluarnersoq saqqummiunneqaraluarpalluunniit, aserfallatsaalineqarsimanatik iliuuseqarfigineqartariaqartut annertummata avaqqussinnaanngilarput.

Aningaasat atorsinnaasagut, sanaartornermillu suliallit piginnaasaat killeqarmata, Namminersorlutik Oqartussat inissiaataasa ataatsikkut iluarsartuuteqqissinnaanngilagut. Pisariaqartinneqartut 2,5 mia. koruuniusorineqaraluarpata imaluunniit 7 mia. koruuniusorineqaraluarpata, tassa taakkua atugassarititaasut.

Pissutsinik piviusunik aallaavilik, inissianillu iluarsartuusseqqinnissamik qulakkeerisussamik, siunissamilu najugaqarfiit aningaasaqarnerinik aalaakkaalersitsisussamik, nutarterinissami pilersaarut aningaasalersugaq Naalakkersuisunit saqqummiunneqarnikuuvoq. Kinguaassatta ajornartorsiutigisatta assinginik ilungersuuteqannginnissaat imaluunniit uagut akiligassatsinnik akiliinnginnissaat aalajangiisuuvoq.”


Oqallinnerni kisitsisit saqqummertartut assigiinngitsunik, piffissani assigiinngitsuni naatsorsorneqartaramik nikerarsimapput. Naatsorsuinerit massakkut erseqqissarneqartut, aserfallatsaalineqarsimanngitsut ukiut tamaasa amerlinissaat aallaavigalugu aserfallatsaalineqarsimanngitsunut siunissamut iluarsiissutitaqarput.

Taamaalilluni aserfallatsaaliuinissami pisariaqartitanut ullumikkut kisitsisiviit pineqanngillat, aserfallatsaalineqarsimanngitsulli siornatigut amerlissangatinneqarnerinut siumut missiliorneqarsimallutik. Aningaasartuutissat qanoq annertutigisumik qaffannissaannik, inissiallu qanoq sukkatigisumik ajorsiartornissaannik naatsorsuuteqarneq assigiinngissutigivaa.

Namminersorlutik Oqartussat inissiaataasa attartortittakkat annertuumik aserfallatsaalineqarsimanngimmata, tassungalu atatillugu inissiat nammanngitsumik aserfallatsaaliorlugit siornatigutuulli ingerlaannassagutta inissiat ajorsiartuinnarlutillu aningaasartuutissat qaffakkiartuinnassasut, naatsorsuinerni isumaqataaffigineqarpoq.

Nutarterinissami suliniutip, taassumallu aningaasalersorneqarnissaata suliarineqarnerinut atatillugu aserfallatsaalineqarsimanngitsunut allatigut siunnerfiliisoqarpoq.

Nutarterinissami suliniuteqarnermi aserfallatsaaliinissami pisariaqartinneqavissut, taamaalilluni naatsorsuutigisamik aningaasartuutissat ullumikkutut ittut aallaavigineqarput. Siornatigut naatsorsuinerit ilimagisatut amerliartuinnarnissaat, tassungalu atatillugu aningaasartuutissat allat pinngitsoortikkumallugit, aserfallatsaalineqanngitsut unitsinneqarnissaat nutarterinissami suliniutip pilersaarusiorneqarnerani aallaavigineqarpoq.

Naalakkersuisut sulinerminni nalilerpaat, Namminersorlutik Oqartussat inissiaataasa attartortittakkat iluarsartuuteqqinnissaannut piviusumik, piviusunngortinneqarsinnaasumillu pilersaarusiorfigineqarnissaa pisariaqartinneqartoq. Taamaattumik siornatigumut sanilliullugu aallaqqaataaniit aallartittoqarluni.

Kisitsisitigut paasissutissat, inissiallu attartortittakkat qanoq issusaat tunuliaqutaralugit, Namminersorlutik Oqartussat inissiaataasa attartortittakkat aserfallatsaalineqarnissaannut, iluarsartuuteqqinneqarnissaannullu suliassat pingaarnersiorneqarput. Pingaarnersiuinerup kingunerisaanik illuutinut tamanut Pilersaarutaasumik Aserfallatsaaliunissamut (PA) pilersaarut suliarineqarpoq. Pisariaqartitat, najukkamilu naatsorsuutigisamik piginnaasat tunualiaqutaralugit suliassat pingaarnersiorneqarput.

Siunissami aserfallatsaaliuinissamut najugaqarfiit pisariaqartumik aningaasassaqartariaqarnerisa iluarsiartuaartinneqarnerini, inissianik iluarsartuusseqqinnissaq aningaasalersuinissami pilersaarummi ukiunut 20-nut aningaasaliiffigineqarpoq.

Akit qaffaratarsinnaanerat, kisitsisitigut paasissutissani atorneqartuni assersuutigalugu aserfallatsaaliuisoqannginneratigut malitsigisaanik ajoquseratarsinnaanernut nalornineq akissaqartikkumallugit, nutarterinissami suliniutip immikkoortoq siulliani aserfallatsaalineqarsimanngitsunut qaavatigut 15 %-inik immikkoortitsisoqarpoq, immikkoortullu aappaani (ukiut qulit qaangiutereernerini) 25 %-it immikkoortinneqarlutik.
Tassungalu atatillugu nukingernartumik suliassanut, ukiunut 20-nut agguataarlugit katillugit 265 mio. koruuninik immikkoortitsisoqarpoq. Akit allanngussagaluarpata, taakkua matussuserneqarnissaannut aningaasat immikkoortinneqartut naammassangatinneqarput.

Tassunga tunngatillugu sanaartortuni, ineqarnermilu ineriartorneq naapertorlugu pilersaarut ataavartumik nutarterneqartartussaq pineqarmat erseqqissaatigissallugu naleqqussorineqarpoq.

Taamaattumik siuliani allassimasut tunuliaqutaralugit aallaaviusut assigiinngitsut marluummata, nutarterinissami suliniut taassumallu aningaasalersorneqarnissaa siornatigut naatsorsuisimanernut saqqummiunneqarsimasunut sanilliutissallugit naleqqutiganilu eqqortumik takussutissiinngilaq.


Annertunerusumik paasisaqarusunnermi Ineqarnermut Attaveqaasersuutinullu Naalakkersuisoqarfik attaveqarfigineqassaaq, uunga box909@nanoq.gl