Qaqqat navianaatilimmik sisoorsinnaaneri pillugit misissuinerup inerneri

Inaarutaasumik inerniliussat aamma innersuussutit Danmarkip Kalaallit Nunaatalu Ujarassiornikkut Misissuisoqarfiata (GEUS-ip) ulloq 11. november 2022 upalungaarsimanermut ataatsimiititaliamut saqqummiuppai. Qaqqat sisoortarnerat pillugit suliniummi sumiiffinni 19-iusuni misissuinernit:

• Marluk sisoornissaminnut qaffasissumik aarlerinaateqartut (Karrat 3 Umiammakku Qaqqaanniittoq aamma Kangerluarsummi Kigarsimap kangianiittoq).
• Pingasut killilimmik navianaateqartut (Paatuut Kangilleq Sullorsuup avannamut sineriaaniittoq, Illorsuaasaq Sullorsuup kujammut sineriaaniittoq kiisalu aamma Qaarusuup Qaqqaa Nuup kangerluaniittoq) kiisalu
• marluk annikitsumik navianaateqartut (Karrat 1 aamma Karrat 2 Umiammakku qaqqaaniittut 2017-imi sisoortoqarfiup qanimut kitaaniittut). Karrat 1 aamma Karrat 2 annikitsumik avianaatilittut  nalilerneqarput. Tassanili taamaallaat Nuugaatsiap Illorsuillu inunnik najugaqarfigineqannginnerat tunngavigineqarpoq.

Sumiiffiit sinneruttut aqqaneq marluk navianaateqanngitsutut nalilerneqarput. Qaqqat qajannarsisumik sivinganillit 19-issaat Kigarsimap kangianitungaani Kangerluarsummiittumi piffissami ungasinngitsumi nutaatut ilisimaneqalerpoq.

Upalungaarsimaniarnermut ataatsimiititaliarsuup innersuussutai
Upalungaarsimaniarnermut Ataatsimiititaliarsuup novemberip 11-at 2022-imi ataatsimiinneranut ilassutigalugu innersuussutit uku suliarineqarput:

”Upalungaarsimaniarnermut ataatsimiisitaliarsuup nalilerpaa, GEUS-ip qaqqat sisoorsinnaanerannik misissuisimanerata “Kalaallit Nunaanni ilungersunartumik qaqqani sisoortoqarsinnaaneranik misissuinerup” inaarutaasumik nalaarutiginninnerata ataatsimut isigalugu aarlerinaatinut naliliinerit manna tikillugu piusut allanngortinngikkai. Massakkut suliniutigineqartut ingerlaqqissasut aamma upalungaarsimaneq pillugu suliamut ilisimasat pillugit naliliinerit, siusinnerusukkut Naalakkersuisunit tusaatissatut tiguneqarsimasut, aalajangiusimaneqaannarnissaat Upalungaarsimanermut ataatsimiititaliarsuup taamaammat innersuussutigaa. Illorsuarnut Nuugaatsiamullu aamma Karrat kangerluanni sumiiffiit navianaateqarfiusut allat pillugit innersuussutit pioreersut aalajangiusimaannarneqarnissaat tamatuma kinguneraa”.

Alapernaarsuinermut atortunik Umiammakku Qaqqaani Kigarsimamilu Kangerluarsummiittumi pilersitsineq
Aatsitassanut Inatsisillu Atuutsinneqarnerannut Naalakkersuisoqarfik 2022-imi aasakkut Umiammakku Qaqqaani sivinganerit qajannaatillit annersaasa ”Karrat 3”-ip killingani alapernaarsuinermut atortuliivoq.

Alapernaarsuinermut atortut tassaapput assiliiviit pingasut qaqqap qaavata iloqisseriartorneranut malinnaasussat, nunap sajuppillattarneranut uuttuut silasiornikkullu uuttortaatit. Alapernaarsuinermi atortut Umiammakku Qaqqaani sivinganerit qajannaatillit 2017-imi sisoortoqarfiup eqqaaniittuut ”Karrat 1”, ”Karrat 2” aamma ”Karrat 3” allanngoriartornerat ataavartumik uuttortassavaat. 2023-imi aasaanerani alapernaarsuinermut atortut amerlineqassapput attaveqaatitigullu atortut annertusaavigineqassallutik. Alapernaarsuinermut atortut qulaani taaneqartunut assingusut Kangerluarsummi Kigarsimap kangiani qaqqap sivinganeranik qajannarsisumik uuttortaasussat 2023-ip aasaanerani inissinneqarnissaat pilersaarutaavoq.

Alapernaarsuinermut atortuliinermut siunertaavoq pissutsit qaqqat sivinganerisa qajannarsinerannut aallartitsisartut sunniisartullu pillugit ilisimasaqalernissaq. Ilisimasat taakkua pisinnaasutut takorluukkanik aarlerinaataasunillu nalilersuinernik nutartikkanik suliaqarsinnaalersitsissapput. Paasisimasaqalernissaq pisariaqartoq anguneqarniariarpat, alapernaarsuinermut atortut ilimasaarinermut aamma/ imaluunniit kalerrisaarinermut atortunngortinneqarsinnaanissaat naggataatigut siunertaavoq. Ilimasaarinermut atortut piffissami qanittumi nutaamik qaqqani sisoortoqangajalersoq ilimasaarisinnaassapput kalerrisaarinermullu atortut pisorpiaq nalunaarsorunikku kalerrisaarinerit aallaartissavaat.

Naalakkersuisut qaqqat sisoorsinnaanerannut tassaarsuaqarsinnaaneranillu aarleqqutit kiisalu alapernaarsuutinik atortuliinerup innuttaasunut aarlerinartoqarfinnut qanittumi najugaqartunut sunniutissaat pillugit innuttaasunut paasissutissiilluni ataatsimiisitsisoqartarnissaa pilersaarutigaat. Paasissutissiilluni ataatsimiisitsinerit 2023-ip ingerlanerani pissasut pilersaarutaavoq.

Paasissutissanik annertunerusunik piniarnermi attaveqarfigineqassaaq Naalakkersuisoqarfimmi pisortaaneq Jørgen T. Hammeken-Holm: e-mail: joeh@nanoq.gl / oqarasuaat: +299 34 68 46

Kalaallit Nunaanni annertuumik qaqqanik sisoortoqarsinnaanerata arlerinaateqarneranik misissuinermut (Qaqqat sisoortarnerat pillugu suliniut) Naalakkersuisunut aamma Danskit naalakkersuisuinut eqikkaaneq

Kalaallit Nunaanni annertuumik qaqqanik sisoortoqarsinnaanerata arlerinaateqarneranik misissuinerup eqikkarneqarnera

Assimi tassani saarlertut takuneqarsinnaavoq atortut nakkutilliissutit, tunuliaqutaappullu qaqqap sivinganeri "Karrat 3" qaninnertut aamma "Karrat 1 aamma 2" kiisalu 2017-imi sisoorfik.

Assit: Eva Mätzler