Naalakkersuisut siulittaasuata, Múte Bourup Egedep ukiortaami oqalugiaataa 2023
Nassiussisuuvoq: Naalakkersuisut Siulittaasuata Naalakkersuisoqarfia
Ukiortaami pilluangaaritsi.
Qaamaneq ornikkiartorparput. Nunatta avannaani kaperlak qaangiukkiartungajalerpoq qanittumilu nunaqqaterpassuagut seqinniassapput.
Seqinniarneq pingaartinneqarluarlunilu persuarsiutigineqartarpoq, tupinnanngitsumik.
Qaamanermi annertusiartortoq nukimmik tunisisarpoq, seqinerlu kissalaamik tunisisarluni.
Ukiup nikinnerani, ukiumi nutaami pisussanut takorluuinerup saniatigut piffissaasarpoq ukioq qaangiuttoq kingumut qivialaassallugu.
Ukiup qaangiuttup ingerlanerani assigiinngitsunik aqqusaagaqartarpugut - Nuannersunik oqimaatsunillu.
Kingumut qiviarnitsinni ilaquttat, qanigisat ikinngutit nunaqqatillu akunnitsinniikkunnaarsimasut ummaatitsinni ilagaagut eqqaamallugillu.
Inuunerup ingerlanerani ilaquttat, nalunngisat ikinngutillu akornanni pisoqarfiungaatsiartarpoq. Allanngortoqartillugu misigissutsikkut aalassatsinneqartarpugut.
Taamaakkaluartorli ilikkartarparput aamma inuunerup ingerlaqqittarnera, aqqusaakkat nuannersuuppata imaluunniit oqimaatsuuppata.
Asasakka nunaqqatikka tamassinnut pinngitsoorusunngilanga ukiumut pereersumut qujassallunga.
Ukioq nutaaq aallartippoq.
Ukioq nammineq ilusilersugassarput, qanoq atussanerlugu.
Kiffaanngissuseqarluta aammalu pisussaaffeqarluta inuuvugut.
Nunami kusanangaartumi eqqissisimanangaartumilu najugaqarpugut.
Nunarpulli aamma imaannaanngitsunik atugaqartitsisarpoq.
Tamakkuli anigortuartarpagut immitsinnut ikioqatigiinnitsigit kivitseqatigiinnitsigullu.
Inuiaqatigiiuvugummi susassareqatigiinnermik ilaqutariinnilu ataatsimoornermik pingaartitsisut.
Taamaattumik neriuppunga ukiumi nutaami ilaqutariittut toqqisisimasumik meeqqatta inuuneqarnissaanut aammalu utoqqartatta ilalersornerunissaannik ukioq tamatta atorumaaripput.
Meeqqammi inuusuttullu pisariaqartippaat isumassorneqartuarnissartik, pisariaqarfiinilu killilerneqartarnissartik.
Killiliinermi ajortuunngilaq kisiannili inersimasunut minnerunngitsumillu utoqqarnut ataqqinninnermik, ukiuni kingullerni annikilliartuinnarsimasup mumiseqqinnissaanut tamatta pitsanngorsaaqataasariaqaratta.
Tamatta seqinitta ataani inuuvugut.
Tamatta ullorissat taakkuusut ataanni inuuvugut.
Tamatta immap ataatsip avatangersimavaatigut.
Tamattalu silaannaq ataaseq najuussorparput.
Nunarput ataasiuvoq inuiaallu aamma ataasiusariaqarput. Ataatsimoortariaqarput.
Ataatsimooraangattami akiugassaajunnaarluta angusaqarsinnaalersarpugut.
Unammilligassavut qaangissallugit nukissaqarnerulersarpugut.
Ullormi aallartikkaangatsigu takulersaraavut asasavut, uatsinnut nukissaqarnerulersitsisut.
Takulersaraavut aamma nunaqqativut sullittut, tamatta maani nunami tummisinnaajumalluta imminut napatittut. Ilaquttatik nunartillu napatikkumallugit qimoqataasut.
Tamavitta immitsinnut nukissaqarnerulersittarpugut, sulilu nukissaqarnerulerumalluta ataatsimoortariaqarpugut.
Avissaartuunnissaq aqqutissaanngilaq immitsinnillu tikkuartuunnitsigut inuiattut nukillaarsarsinnaasarnerput qanortoq ikioqatigiinnermut, ataatsimoornermut aaqqissuutissanillu tikkuussinermut atoritigit.
Taamaaliornikkut anguniakkat angunissaat nukissaqarfiginerulerlugulu angulertornerusinnaanngussagatsigit.
Amerlasuutigummi akunnitsinni aporfiusinnaasut qitiutittarpavut, mumisillugu ikioqatigiiffigisinnaasatta aallaaviginerulernissaannik ukiumi nutaami kissaateqarfigaassi.
Ikioqatigiinneq susassareqatigiinnerlu, ullunut aggersunut, unammillernarsinnaallutillu nuannersunut pisariaqartipparput.
Nunatsinni innuttaasut tamarmik immikkuullarissuseqarput aammalu immikkut tunniussassaqarlutik.
Ilai nipaatsumik inooqataapput.
Ilai nunaqarfinni najugaqarput.
Ilai illoqarfinni najugaqarlutik.
Tamatta assigiinngeqaagut assigiinngitsunillu tunniussassaqarluta. Assigiinngiffippulli eqqarsaatigiunnaarutsigu, assigiiffigaarput inuiaqatigiinni tamatta pisariaqartinneqarlutalu tunniussassaqaratta.
Peqqinnissakkut sullinneqarnissaq annertuumik pisariaqartinneqarpoq ulluinnarnilu sumiiffinni amerlasuuni annertuumik sulisussanik amigaateqartoqarpoq.
Nunani tamalaani nunanilu avannarlerni sulisussaaleqinerup aamma atuunnerata kingunerisaanik, nunatsinni peqqinnissaqarfimmi ataavartumik sulisoqarniarneq annertuumik unammillernartoqalersitsivoq.
Nunatsinni peqqinnissaqarfimmit neqeroorutit pitsanngorsarnissai tamatta soqutigisaraarput. Innuttaasullu toqqissisimanissaat peqqinnissaallu qulakkeerumallugu suliniartuassaagut.
Nunatsinni peqqinnissaqarfinni sulisut ulloq unnuarlu suliuarput. Naak suliffimminni atugassarititaasut pitsaanerusinnaagaluartut.
Immikkut peqqinnissaqarfimmi sulisut qujaffigerusuppassi. Qularnanngitsumik sapinngisannguarsi tamaat ilungersorlusi suliuarpusi.
Uagut suliassarput tulleq tassaavoq, sullissiumalluarnissi inuiaqatigiinnut pitsaanerpaamik sinaakkusiiviginissaa.
Aallartisaleruttorpugullu.
Ukiup qaangiuteqqammersup naalernerani nappaassuarmut kræftimut akiuniarnermut katsorsaanermullu kiisalu avatikkut suliaritinnissaminnik utaqqisunut immikkut ittumik iliuuseqarpugut.
Aammattaaq immikkut annertusisamik seeqqumikkut siffissamikkullu suliaritittussat malunnaatilimmik ikilisinnissaat sulissutigineqassalluni.
Ukiortaarmi aallartittoq peqqinnissaqarfiup siunissami inuiaqatigiinnut pitsaanerusumik sinaakkusigaasumik aaqqissuuteqqinnissaa.
Nunaqarfinni arlalinni aammalumi illoqarfinni peqqinnissaqarfiit ullutsinnut tulluarnerusunngornissaat pisariaqarluinnarpoq.
Politikkikkullu suliaqartut akunneranni siammasissumik aaqqiiviginissaanut sulineq isumaqatigiinniarnerillu ingerlanneqassapput.
Tassanilu peqqinnissamut ataatsimiitsitaliarsuup, aasaqqaalernerani isumaliutissiissutissaa suliareqqinnermi sakkussat ilagilluarumaaraat qularnanngilaq.
Nunatsinni inuppassuaqarpoq pikkorissunik, angusarissaartunik, nukittuunik akisussaaffimmillu tiguseqataasunik.
Qujanaq kivitseqataagassi.
Nunatsinni aamma inuppassuaqarpoq inuiaqatigiinni malugineqarpiarneq ajortunik.
Aqqusinniortoq tassaannaanngilaq asfaltilerisoq. Aqqusinniortoq tassaavoq nunaqarfimmi illoqarfimmiluunniit nunap atortulersugaaneranut suleqataasoq.
Sanasoq tassaannaanngilaq sulisartoq, sanasorli tassaavoq nunatta ineriartorneranut sanarfeqataasoq.
Allaffimmioq tassaannaanngilaq suliffeqarfimmi pappialarsortoq, allaffimmioq tassaavoq suliffeqarfiup ingerlalluarnissaannik pingaaruteqarluinnartoq.
Meeqqerivimmi sulisoq tassaannaanngilaq meeqqanik paarsisoq, meeqqerivimmili sulisoq tassaavoq meeqqamut perorsaaqataasoq.
Ilinniartitsisoq tassaannaanngilaq atuartunik atuarnissamut ilinniartitsoq, ilinniartitsisoq tassaavoq meeqqap siunissaanut sunngornissaanullu sunneeqataasartoq.
Tamatta pisariaqarluinnarpugut. Tamatta inuiaqatigiinni arlaatigut sunneeqataavugut.
Nunatta patajaatsumik politikkikkut aningaasaqarnikkullu ingerlanissaanik suliaqarpugut.
Partiillu tamarmik aningaasanut inatsit ukioq 2023-moortoq ataatsimoorlutik isumaqatigiissutigalugu atsiornikuuaat – taamaattumillu aqqut ingerlavigisassarput nalorninata aqqutigissavarput.
Qaqutikkut unikaallalluta iluatsittut taasarpagut, isumaqatigiinngiffiit qitiulersarmata.
Assigiinngitsunik isumaqarneq ajortuunngilaq, isumaqatigiinngikkaannili akerleriiginnaqinani isummat naapisinniarnissaat pingaartuuvoq.
Isummammi assigiinngitsut pikialasinneranni isumaqarpunga anguniagaq pitsaanerpaaq qanillisaripput – assigiinngitsunik isumaqarsinnaaneq uanga nukitut isigisarakku.
Oqallittarnigut nalituutut isigaakka.
Eqqortumilli tunngaveqartarnissaq inuiaqatigiinnillu apuussisarnissaq puigussanngilarput. Nunami manna tamat oqartussaaqataaneranik ingerlatsiviusoq illersugassarigatsigu.
Politikkeritullu inuiaqatigiinnut maligassiuiuartariaqarpugut, isumaqatigiinnginneq akerleriinnerlu pippata aamma isummat naapiffissaqarnerat ersersittassallugu.
Tamannalu alloriarfigineqarpoq ataatsimoorussamik aningaasanut inatsisilioqatigiinnitsigut.
Politikkikkut aammalu inuiaqatigiinni tamatta isumaqatigiissutigisinnaasarput tassaavoq inuusuttuararpassuit, meeqqat atuarfianniik naammassinninnermik kingorna ingerlariaqqinngitsoortartut suli annertunerusumik iliuuseqarfiginissaat sulissutigissallutigu.
Ilinniarnermi tassaammat Naalagaaffinngornissamut matuersaat aammalu aningaasarsiorfissatsinnut qaffassaaqataasussat ilaat.
Ukioq manna inuusuttut nunaqarfinneersut illoqarfeeqqaneersullu ataatsimeersuartinneqassapput.
Inuusuttut amerlanerusut ilinniagaqalernissamut suliffeqalernissamullu qanoq ilillutik piareernissaannut inuusuttut siunnersuutissaat ataatsimeersuarnermi sammineqassaaq.
Inuusuttut pisariaqartippagut – taakkuuppummi aamma nutaamik eqqarsallaqqissut.
Inuusuttut kaammattortuassavagut – taakkuuppummi siunissami nunatsinni ingerlatsitsisussat.
Nunatta Danmarkillu akornanni 1945-miit ullumimut pissutsit pillugit qulaajaasoqarnissaanik isumaqatigiissummik aasaq danskit ministeriunerallu atsioqatigiinnikuuvugut.
Suliaq taanna pingaaruteqarluinnarpoq.
Nunasiaataasimanerup nalaaninngaanniit ullumikkumut pissutsit pisarsimasut akuersaarneqarsinnaanngitsut amerlasuut saqqummernikuupput.
Aammalu qaqilerneqarlutillu toqqortorneqarnatik saqqummertariaqarnerat pisariaqarluinnarpoq.
Arnanut spiralilersuisimaneq.
Meeqqat misileraataasimasut.
Inatsisitigullu ataataqanngitsut.
Pingaaruteqarporlu aamma saammaasseqatigiinnermut ataatsimiititaliap saqqummiussimasai innersuussutaallu suliami ingerlanneqqartussami ilanngullugit sammineqarnissaat.
Innersuussutimmi suliarineqarnissaat pingaarutilerujussuummata.
Oqaluttuarisaanitsinni kapitali taannarpiaq itisilerneqartariaqarpoq.
Qanoruna pisoqarsimasoq?
Qanorlu ingerlariaqqissaagut?
Inuunerup naleqassusia maannakkut eqqaaqqilaarusuppara – taannaammammi ulluinnarni pingaarnerpaanut ilaasoq.
Inuunerup ingerlanerani anorersuarsiortarpugut qatsunganersiortarlutalu.
Nukittortarpugut sanngiillisarlutalu.
Ilaannimi misigisarpugut ingerlariaqqissinnaajunnaarluta. Misigisarpugulli aamma ingerlarsorluarluta ingerlariaqqissinnaallutalu.
Piffimmi tassaniinnitsinni pisortanut ikiortissarsiortariaqartarpugut. Kommunit qitiulluinnarlutik tassani inissisimapput.
Kommunimi atorfillit sinaakkusiunneqarsimasut atorlugit ikiuisarput. Qularnanngitsumillu sapinngisartik tamaat innuttaasunik ikiuisarput.
Ikiugassat ikiorneqartassapput. Tamattami pisariaqartinneqarpugut.
Qujanarlu suliffeqarfinni – pisortat pineqarpata imaluunniit namminersortut pineqarpata – aalajaallusi inuiaqatigiinni napatitseqataagassi.
Nunatsinni imminut toquttarneq unammilligassatta annerpaartaattut taaneqarsinnaavoq.
Ukiummi tamaasa innuttaaqatigut arlallit iluatinnangaartut peeruttarput. Tamanna alianarluinnarpoq akuerineqarsinnaananilu.
Imminut toquttarneq pillugu unammilligassaq annertungaaraluartoq neriuummik peqarpunga.
Inuusuttavummi unammilligassatta ingerlariaqqiffiginissaanut ukiarmi ersarissumik oqariartuuteqarput siunnersuuteqarlutillu.
Oqariartuutaat ersarissoq tassaavoq pisortat inuiaqatigiillu allannguisariaqartugut.
Inuusuttut oqariartuutaat politikkikkut tusaavagut aammalu eqqumaffigeqqissaarlugit.
Inuuneq, tunissutit annersaat – inuusuttoqatit inuiaqatillu erligalugit inuusuttatta takutitsinerat qanoq nukittutiginerannik ersersitsivoq.
Inersimasuusugut tamanna tusaallugu aqqutissiuussinissarput pisussaaffigaarput.
Naalakkersuisullu suliami pingaaruteqarluinnartumi inuusuttut qanimut peqataatissavagut.
Ersarissumillu oqaatigisariaqarpara aatsaat inuiattut ataatsimoorluta - tamattaalluta suleqatigiilluta imminut toquttarneq akueriunnaarutsigu, ajornartorsiutip annikillinissaanut aqqutissiuussisinnaagatta.
Ataatsimoorluta mumisitsisariaqarpugut, annaasagut amerlavallaarujussuarput.
Inuit tamaasa pisariaqartippagut. Aamma illit eqqaamassavat – pisariaqartikkatsigit.
Kisimiinngilatit oqaasinngortitseqatigisigut. Tapersersoqatigiitta ataatsimooraangattami nukissaqarlualersarpugut angusaqarluarsinnaalersarluta.
Inuuneq ingerlajuassaaq.
Nunatsinni innuttaasut 56.500-it missaanniipput.
Ukiuni aggersuni nunatsinni utoqqaat amerliartortussaapput inuiaqatigiinni ukioqatigiiaat inunngorsimanerat tunngavigalugu.
Utoqqartagut qutsavigisariaqarpagut – taakkuuppummi uagutsinnut isumaginninnikut. Utoqqalinerlu tassaasariaqarpoq isumakuluuteqarani toqqissisimalluni inuuneq.
Utoqqartagut pisariaqartippagut – taakkuuppummi ilinniarfigisassagut.
Utoqqartagut tapersersortariaqarpagut – taakkuuppummi inuunermik tunissuteqarnikut.
Utoqqartatsinnut atukkat pitsanngorsarniarlugit qinigaaffimmi uani aallartissimanerput ukioq manna nanginneqassaaq.
Utoqqarnullu periusissiassami ilaatigut utoqqaat pisariaqartitaat ersarissarneqarlunilu pitsanngorsaavigineqassaaq.
Nunatsinni pisuussutinik ulikkaarpugut atorluagassatsinnik.
Aalisarneq suli inuussutissarsiutta annerpaartarivaa.
Nuannaarutigeqaaralu aalisarneq ukiumi qaangiuttumi eqaatsumik unigani ingerlammat, atuisunit maligilluarneqartumik.
Tamanna aalisartunut, ilaqutariippassuarnut, kommuuninut aammalu nunatsinnut tamarmut iluaqutaavoq.
Tamatumani sila kisimi annerusumik killilersuisuulluni.
Sinerissalli qanittuani aalisartut tamarmik nunatta immikkoortuini pitsanngorsaaffiginissaa qulakkeerneqassappat kattuffiit qanimut akuutillugu suleqatigilluarnissaallu pingaaruteqarluinnarpoq.
Ataqqinartut piniartut aammalu aalisartut nunami maani peqqarniissinnaasumi atugaqartitsinnaasartumi atugaat pitsanngortuartariaqarmata.
Aalisartut aalisartuinnaanngillat.
Aalisartut ilaqutariinni pilersuisuupput.
Aalisartut nunatsinni aningaasanik kaaviaartitsipput.
Aalisartut suliffeqarfinnik napatitsipput.
Sinerissap qanittuani aalisarnerup ineriartortinneqarnissaa kissaatigineqarpoq taamatuttaarlu avataasiorluni aalisarnerup tulluarsarneqarnissaa aamma kissaatigineqarluni.
Aalisarnermut inatsisip inaarsarneqarnissaa tullinnguuppoq piareersarneqaleruttorlunilu.
Eqqaamassavarput inuussutissarsiutitta pingaarnersaat isumatusaartumik aaqqissuusseqqivigissagatsigu.
Puigornagulu pisuussutit uumassusillit uumaatsullu inuiaat kalaallit tamarmiullutik pigisarigaat.
Aappaagu Nuummi Ilulissanilu mittarfiit nutaat atorneqalissammata ulapputtoqarpoq.
Qaqortup mittarfia 2025-mi piariissasoq naatsorsuutigineqarpoq.
Aatsaat taamak ukiumi qaangiuttumi angallattoqartigaaq, ukiunilu tulliuttuni angallattut suli amerlanerulernissaat naatsorsuutigisinnaavarput.
Nunatta ammarnerulernissaanut piareersaaqatigiittariaqarpugut.
Periarfissat nutaat takkussuutilerput.
Nunatsinnilu eqaannerusumik angalasinnaalissaagut.
Avammut tunisassiorsinnaaneq eqaannerulissaaq.
Takornarissat amerlanerit tikittalissapput nunatsinnilu innuttaasut aamma nunanut allanut toqqaannartumik angalasinnaalissapput.
Aningaasarsiorfissat nutaat periarfissiinerat innuttaasuniit inuussutissarsiortuniillu atorluarneqartariaqarput.
Ukiumi qaangiuttumi sila allaaneroqaaq.
Silarloqattaarnera annertoorujussuarmik angallannikkut ilungersunartorsiortitsisimavoq. Tamanna uagut qanoq iliorsinnaanngikkipput paasisinnaavarput.
Taamaattorli nunattali iluani angallannikkut ilaatigut teknikimik peqquteqartut naammagisimaanngilluinnarpagut. Innuttaasut kiffartuunneqarnissaminnik neriuuteqartut ataavartumik kinguaattoornermik eqqugaasarnerat iliuuseqarfigineqarpoq ammalu 2023mi suli piumasaqaatinik ersarissunik malitseqartussaq kinguneqartussarlu ingerlanneqalissalluni, innuttaasut pitsaanerusumik angallannikkut kiffartuunneqarnissaat qulakkeerumallugu.
Mittarfiit nutaat nunatsinni ineriartortitseqataassapput.
Mittarfiit nutaat periarfissanik nutaanik ammaassissapput.
Mittarfiit nutaat suliffissanik nutaanik pilersitsissapput.
Aningaasarsiorfissallu nutaat ammaatissallugit.
Anigaasarsiornerput pitsaasoq inuussutissaqartuarnissatsinnut, ullumikkumiillu suli atugarissaarnerulernissatsinnut toqqammavissaraarput.
Nukissiutinik ataavartunik, nukimmik minguitsumik nunatsinniinnaanngitoq nunanulli allanut tunisassiarisinnaasatsinnik pilersitsinitsigut
Qitiusumillu ingerlatsinitsinni sipaarfigisinnaasavuttaaq qiviartariaqarpagut.
Allaffissornerup annertuup uagutsinnut inuiannguanut tulluartumik aaqqissuuteqqinnissaa oqallisaajuartarpoq.
Ukiumi nutaami oqallisigiinnarunnaarlugu aaqqissuuteqqinnissaanut alloriarnerit siulliit siunnerfigaavut.
Allannguisariaqarpugut, ullumikkutummi ingerlaannarneq aqqutissaanngilaq aaqqissuusseqqitariaqarpugullu, siunissami kinguaatta nunaminni namminneq aquummik tigusinissaannut toqqammavissiinissatsinnut.
Ulluni ingerlalluarfitsinnittaaq siulivut assigalugit, ullunut eqqanaarsarfigisariaqakkatsinnut qularnaarinissaq aalluttuartariaqarparput.
Ukiussamut pilinertulli - ingerlalluartilluta ileqqaarneq siunissamut toqqissisimanartumik tunngaveqartuaqqulluta tunngavigiuartigu.
Aningaasarsiornitta ineriartornera siammasissumik nunatsinni tamanit malugineqarnissaa qulakkeeqqissartuagassaavoq.
Taamaammallu siunnerfiit arlallit nunarput tamakkerlugu ineriartuutaasussat alloriarfigisimalerpagut – Sineriammi tamarmi sanaartornerup siaarneratigut ukioq manna ukiunilu aggersuni malugineqartussanngorlugu.
Soorlu:
Qasigiannguani Aasiannilu erngup nukissiorfiliornikkut.
Tasiilami Nuummilu erngup nukissiorfiisa allilernerisigut.
Inuusuttunut inissiat sanaartorneqarlutik aallartipput aammalu ukiuni tullerni ingerlanneqassallutik.
Soorlu Qaanaami, Nuussuarmi, Upernavimmi, Uummannami, Qeqertarsuarmi, Qasigiannguani, Kangaatsiami, Kangaamiuni, Narsami, Nanortalimmi, Tasiilami Ittoqqortoormiunilu ukioq manna ukiunilu tullerni sanaartortoqalissalluni.
Illoqarfinnilu annerusuni aamma sanaartornikkut ingerlatsinerit kiisalu ilinniartut inissaat amerlanerulersinniarlugit pitsanngorsarniarlugillu annertuumik ingerlanneqarlutik.
Tassa sanaartorneq siammasissumik pilersinneqartussaq sinerissami sunniuteqarlualersussaq ingerlanneqalerpoq.
Sanaartornermilu utoqqarnut pisinnaanerusunut inissiat inoqarfinni aama minnerusuni pilersinnissaat kommuunit qanimut suleqatigalugit ingerlanneqartariaqarput aamma.
Alloriarnerit taakku neriulluarfigaagut, ukioq mannalu nuna tamakkerlugu ineriartuutaasussanik alloriarfiusinnaasut aamma suli nangittumik ingerlakkumaarlutigit.
Ruslandip Ukrainemut saassussinera nunarsuarmi nunani aningaasat naleerukkiartulerneranik kinguneqarpoq, tamanna aamma Kalaallit Nunaanni malugaarput.
Sorsunnerulli kinguneri uagutsinniit nunani qanimut suleqatigisartakkatsinni, soorlu Europami annertunerujussuarmik maluginerlunneqarpoq.
Nioqqutissammi akitsorput. Inuuniarneq ilungersunarsivoq.
Eqqarsaqatigiittariaqarpugut tulluussartariaqaratta pissutsinut nutaanut allanngortissinnaangisatsinnut.
Kalaallit Nunaanni innuttaasut artukkerneqannginnissaat anguniartuagassaraarput.
Nunarsuarmi pisut qanimut malinnaaffigaavut.
Arlaatigullu qisuariartariaqassagutta iliuuseqartassaagut, taamaaliortartalereerpugullu.
Qaqagumulluunniit inuiattut illersortuartariaqarparputtaaq inuiannut nunamullu ataqqinnigani iliuuseqarnerit.
Taamaammallu Ruslandimut nunarsuarmioqatigiit killilersuutaannut ilaavugut.
Uagummi kiffaanngissuseqarnissarput namminiussuseqarnittalu ataqqineqarlunilu akuerineqarnissaa sorsuutigisimavarput ukiorpassuarni.
Sorsunnerup kingunerisaanik pissutsit naatsorsoruminaatsut najummatsisimanarsinnaasullu atoratsigit, ataatsimoortariaqarnitta pingaassusaa naqissuseqqikkumavara.
Pissaaneqarniunnermi takusarput uagutsinnut sunniuteqarmat aammalu issittup annertusiartuinnartumik nunanit pissaanilissuarnit soqutigineqarlunilu sunniuteqarfigiumaneqaraluttuinnarnerani – Inuiattut ataatsimoornitsigut angusaqarsinnaanerput aatsaat iluamik pisinnaavoq.
Silap pissusaata allanngoriartornerata kingunerisa ilaat ukiumi qaangiuttumi maluginngitsoorunanngilarput.
Inuppassuit aasarsiornerminni imaluunniit ukiussamut pilissallutik aasaq piniarnissaannut silap unerisimannginnera siallerajunneralu kalluartarsimavaat. Piniartortavut aalisartortavullu aamma sunnerneqaqattaarput.
Silallu taamatut unerisimannginnera aamma angallannermut annertuumik sunniuteqarpoq.
Naalakkersuinikkut silap pissusaata allanngoriartorneranut iliuusissanik sulineq nunarsuarmioqatitsinnullu akiuniarnermut sunniuteqarniarluni ingerlatsineq nangissavarput.
Angallannikkuttaaq pissutsit silap pissusaanit sunnerneqartut imaluunniit angallannermi kiffartuussisussanit pitsanngorsarneqartussat qanimut malinnaaffigalugillu piumasaqaateqarfigisassavagut ukiumi nutaami.
Kalaallit Nunaanni innuttaasut. Ataatsimoorluta angusassanik ulikkaarpugut.
Ataatsimoorluta meerartagut inuusuttortagullu ajunnginnerpaamik siunissaqartitsigit.
Meerartagut tasiortigit.
Inuusuttut tusarnaartigit.
Inersimasut kaammattortigit.
Utoqqaat ilikkagaqarfigitigit.
Tamattami seqinitta ataani inuuvugut.
Tamatta ullorissat taakkuusut ataanni inuuvugut.
Tamatta immap ataatsip avatangersimavaatigut.
Tamattalu silaannaq ataaseq najuussorparput.
Kalaallit Nunaanni innuttaasut - Nunaqqatit.
Nunarsuarmilu innuttaaqatigut.
Ukiortaami pilluangaaritsi.
Qaamaneq ornikkiartorparput. Nunatta avannaani kaperlak qaangiukkiartungajalerpoq qanittumilu nunaqqaterpassuagut seqinniassapput.
Seqinniarneq pingaartinneqarluarlunilu persuarsiutigineqartarpoq, tupinnanngitsumik.
Qaamanermi annertusiartortoq nukimmik tunisisarpoq, seqinerlu kissalaamik tunisisarluni.
Ukiup nikinnerani, ukiumi nutaami pisussanut takorluuinerup saniatigut piffissaasarpoq ukioq qaangiuttoq kingumut qivialaassallugu.
Ukiup qaangiuttup ingerlanerani assigiinngitsunik aqqusaagaqartarpugut - Nuannersunik oqimaatsunillu.
Kingumut qiviarnitsinni ilaquttat, qanigisat ikinngutit nunaqqatillu akunnitsinniikkunnaarsimasut ummaatitsinni ilagaagut eqqaamallugillu.
Inuunerup ingerlanerani ilaquttat, nalunngisat ikinngutillu akornanni pisoqarfiungaatsiartarpoq. Allanngortoqartillugu misigissutsikkut aalassatsinneqartarpugut.
Taamaakkaluartorli ilikkartarparput aamma inuunerup ingerlaqqittarnera, aqqusaakkat nuannersuuppata imaluunniit oqimaatsuuppata.
Asasakka nunaqqatikka tamassinnut pinngitsoorusunngilanga ukiumut pereersumut qujassallunga.
Ukioq nutaaq aallartippoq.
Ukioq nammineq ilusilersugassarput, qanoq atussanerlugu.
Kiffaanngissuseqarluta aammalu pisussaaffeqarluta inuuvugut.
Nunami kusanangaartumi eqqissisimanangaartumilu najugaqarpugut.
Nunarpulli aamma imaannaanngitsunik atugaqartitsisarpoq.
Tamakkuli anigortuartarpagut immitsinnut ikioqatigiinnitsigit kivitseqatigiinnitsigullu.
Inuiaqatigiiuvugummi susassareqatigiinnermik ilaqutariinnilu ataatsimoornermik pingaartitsisut.
Taamaattumik neriuppunga ukiumi nutaami ilaqutariittut toqqisisimasumik meeqqatta inuuneqarnissaanut aammalu utoqqartatta ilalersornerunissaannik ukioq tamatta atorumaaripput.
Meeqqammi inuusuttullu pisariaqartippaat isumassorneqartuarnissartik, pisariaqarfiinilu killilerneqartarnissartik.
Killiliinermi ajortuunngilaq kisiannili inersimasunut minnerunngitsumillu utoqqarnut ataqqinninnermik, ukiuni kingullerni annikilliartuinnarsimasup mumiseqqinnissaanut tamatta pitsanngorsaaqataasariaqaratta.
Tamatta seqinitta ataani inuuvugut.
Tamatta ullorissat taakkuusut ataanni inuuvugut.
Tamatta immap ataatsip avatangersimavaatigut.
Tamattalu silaannaq ataaseq najuussorparput.
Nunarput ataasiuvoq inuiaallu aamma ataasiusariaqarput. Ataatsimoortariaqarput.
Ataatsimooraangattami akiugassaajunnaarluta angusaqarsinnaalersarpugut.
Unammilligassavut qaangissallugit nukissaqarnerulersarpugut.
Ullormi aallartikkaangatsigu takulersaraavut asasavut, uatsinnut nukissaqarnerulersitsisut.
Takulersaraavut aamma nunaqqativut sullittut, tamatta maani nunami tummisinnaajumalluta imminut napatittut. Ilaquttatik nunartillu napatikkumallugit qimoqataasut.
Tamavitta immitsinnut nukissaqarnerulersittarpugut, sulilu nukissaqarnerulerumalluta ataatsimoortariaqarpugut.
Avissaartuunnissaq aqqutissaanngilaq immitsinnillu tikkuartuunnitsigut inuiattut nukillaarsarsinnaasarnerput qanortoq ikioqatigiinnermut, ataatsimoornermut aaqqissuutissanillu tikkuussinermut atoritigit.
Taamaaliornikkut anguniakkat angunissaat nukissaqarfiginerulerlugulu angulertornerusinnaanngussagatsigit.
Amerlasuutigummi akunnitsinni aporfiusinnaasut qitiutittarpavut, mumisillugu ikioqatigiiffigisinnaasatta aallaaviginerulernissaannik ukiumi nutaami kissaateqarfigaassi.
Ikioqatigiinneq susassareqatigiinnerlu, ullunut aggersunut, unammillernarsinnaallutillu nuannersunut pisariaqartipparput.
Nunatsinni innuttaasut tamarmik immikkuullarissuseqarput aammalu immikkut tunniussassaqarlutik.
Ilai nipaatsumik inooqataapput.
Ilai nunaqarfinni najugaqarput.
Ilai illoqarfinni najugaqarlutik.
Tamatta assigiinngeqaagut assigiinngitsunillu tunniussassaqarluta. Assigiinngiffippulli eqqarsaatigiunnaarutsigu, assigiiffigaarput inuiaqatigiinni tamatta pisariaqartinneqarlutalu tunniussassaqaratta.
Peqqinnissakkut sullinneqarnissaq annertuumik pisariaqartinneqarpoq ulluinnarnilu sumiiffinni amerlasuuni annertuumik sulisussanik amigaateqartoqarpoq.
Nunani tamalaani nunanilu avannarlerni sulisussaaleqinerup aamma atuunnerata kingunerisaanik, nunatsinni peqqinnissaqarfimmi ataavartumik sulisoqarniarneq annertuumik unammillernartoqalersitsivoq.
Nunatsinni peqqinnissaqarfimmit neqeroorutit pitsanngorsarnissai tamatta soqutigisaraarput. Innuttaasullu toqqissisimanissaat peqqinnissaallu qulakkeerumallugu suliniartuassaagut.
Nunatsinni peqqinnissaqarfinni sulisut ulloq unnuarlu suliuarput. Naak suliffimminni atugassarititaasut pitsaanerusinnaagaluartut.
Immikkut peqqinnissaqarfimmi sulisut qujaffigerusuppassi. Qularnanngitsumik sapinngisannguarsi tamaat ilungersorlusi suliuarpusi.
Uagut suliassarput tulleq tassaavoq, sullissiumalluarnissi inuiaqatigiinnut pitsaanerpaamik sinaakkusiiviginissaa.
Aallartisaleruttorpugullu.
Ukiup qaangiuteqqammersup naalernerani nappaassuarmut kræftimut akiuniarnermut katsorsaanermullu kiisalu avatikkut suliaritinnissaminnik utaqqisunut immikkut ittumik iliuuseqarpugut.
Aammattaaq immikkut annertusisamik seeqqumikkut siffissamikkullu suliaritittussat malunnaatilimmik ikilisinnissaat sulissutigineqassalluni.
Ukiortaarmi aallartittoq peqqinnissaqarfiup siunissami inuiaqatigiinnut pitsaanerusumik sinaakkusigaasumik aaqqissuuteqqinnissaa.
Nunaqarfinni arlalinni aammalumi illoqarfinni peqqinnissaqarfiit ullutsinnut tulluarnerusunngornissaat pisariaqarluinnarpoq.
Politikkikkullu suliaqartut akunneranni siammasissumik aaqqiiviginissaanut sulineq isumaqatigiinniarnerillu ingerlanneqassapput.
Tassanilu peqqinnissamut ataatsimiitsitaliarsuup, aasaqqaalernerani isumaliutissiissutissaa suliareqqinnermi sakkussat ilagilluarumaaraat qularnanngilaq.
Nunatsinni inuppassuaqarpoq pikkorissunik, angusarissaartunik, nukittuunik akisussaaffimmillu tiguseqataasunik.
Qujanaq kivitseqataagassi.
Nunatsinni aamma inuppassuaqarpoq inuiaqatigiinni malugineqarpiarneq ajortunik.
Aqqusinniortoq tassaannaanngilaq asfaltilerisoq. Aqqusinniortoq tassaavoq nunaqarfimmi illoqarfimmiluunniit nunap atortulersugaaneranut suleqataasoq.
Sanasoq tassaannaanngilaq sulisartoq, sanasorli tassaavoq nunatta ineriartorneranut sanarfeqataasoq.
Allaffimmioq tassaannaanngilaq suliffeqarfimmi pappialarsortoq, allaffimmioq tassaavoq suliffeqarfiup ingerlalluarnissaannik pingaaruteqarluinnartoq.
Meeqqerivimmi sulisoq tassaannaanngilaq meeqqanik paarsisoq, meeqqerivimmili sulisoq tassaavoq meeqqamut perorsaaqataasoq.
Ilinniartitsisoq tassaannaanngilaq atuartunik atuarnissamut ilinniartitsoq, ilinniartitsisoq tassaavoq meeqqap siunissaanut sunngornissaanullu sunneeqataasartoq.
Tamatta pisariaqarluinnarpugut. Tamatta inuiaqatigiinni arlaatigut sunneeqataavugut.
Nunatta patajaatsumik politikkikkut aningaasaqarnikkullu ingerlanissaanik suliaqarpugut.
Partiillu tamarmik aningaasanut inatsit ukioq 2023-moortoq ataatsimoorlutik isumaqatigiissutigalugu atsiornikuuaat – taamaattumillu aqqut ingerlavigisassarput nalorninata aqqutigissavarput.
Qaqutikkut unikaallalluta iluatsittut taasarpagut, isumaqatigiinngiffiit qitiulersarmata.
Assigiinngitsunik isumaqarneq ajortuunngilaq, isumaqatigiinngikkaannili akerleriiginnaqinani isummat naapisinniarnissaat pingaartuuvoq.
Isummammi assigiinngitsut pikialasinneranni isumaqarpunga anguniagaq pitsaanerpaaq qanillisaripput – assigiinngitsunik isumaqarsinnaaneq uanga nukitut isigisarakku.
Oqallittarnigut nalituutut isigaakka.
Eqqortumilli tunngaveqartarnissaq inuiaqatigiinnillu apuussisarnissaq puigussanngilarput. Nunami manna tamat oqartussaaqataaneranik ingerlatsiviusoq illersugassarigatsigu.
Politikkeritullu inuiaqatigiinnut maligassiuiuartariaqarpugut, isumaqatigiinnginneq akerleriinnerlu pippata aamma isummat naapiffissaqarnerat ersersittassallugu.
Tamannalu alloriarfigineqarpoq ataatsimoorussamik aningaasanut inatsisilioqatigiinnitsigut.
Politikkikkut aammalu inuiaqatigiinni tamatta isumaqatigiissutigisinnaasarput tassaavoq inuusuttuararpassuit, meeqqat atuarfianniik naammassinninnermik kingorna ingerlariaqqinngitsoortartut suli annertunerusumik iliuuseqarfiginissaat sulissutigissallutigu.
Ilinniarnermi tassaammat Naalagaaffinngornissamut matuersaat aammalu aningaasarsiorfissatsinnut qaffassaaqataasussat ilaat.
Ukioq manna inuusuttut nunaqarfinneersut illoqarfeeqqaneersullu ataatsimeersuartinneqassapput.
Inuusuttut amerlanerusut ilinniagaqalernissamut suliffeqalernissamullu qanoq ilillutik piareernissaannut inuusuttut siunnersuutissaat ataatsimeersuarnermi sammineqassaaq.
Inuusuttut pisariaqartippagut – taakkuuppummi aamma nutaamik eqqarsallaqqissut.
Inuusuttut kaammattortuassavagut – taakkuuppummi siunissami nunatsinni ingerlatsitsisussat.
Nunatta Danmarkillu akornanni 1945-miit ullumimut pissutsit pillugit qulaajaasoqarnissaanik isumaqatigiissummik aasaq danskit ministeriunerallu atsioqatigiinnikuuvugut.
Suliaq taanna pingaaruteqarluinnarpoq.
Nunasiaataasimanerup nalaaninngaanniit ullumikkumut pissutsit pisarsimasut akuersaarneqarsinnaanngitsut amerlasuut saqqummernikuupput.
Aammalu qaqilerneqarlutillu toqqortorneqarnatik saqqummertariaqarnerat pisariaqarluinnarpoq.
Arnanut spiralilersuisimaneq.
Meeqqat misileraataasimasut.
Inatsisitigullu ataataqanngitsut.
Pingaaruteqarporlu aamma saammaasseqatigiinnermut ataatsimiititaliap saqqummiussimasai innersuussutaallu suliami ingerlanneqqartussami ilanngullugit sammineqarnissaat.
Innersuussutimmi suliarineqarnissaat pingaarutilerujussuummata.
Oqaluttuarisaanitsinni kapitali taannarpiaq itisilerneqartariaqarpoq.
Qanoruna pisoqarsimasoq?
Qanorlu ingerlariaqqissaagut?
Inuunerup naleqassusia maannakkut eqqaaqqilaarusuppara – taannaammammi ulluinnarni pingaarnerpaanut ilaasoq.
Inuunerup ingerlanerani anorersuarsiortarpugut qatsunganersiortarlutalu.
Nukittortarpugut sanngiillisarlutalu.
Ilaannimi misigisarpugut ingerlariaqqissinnaajunnaarluta. Misigisarpugulli aamma ingerlarsorluarluta ingerlariaqqissinnaallutalu.
Piffimmi tassaniinnitsinni pisortanut ikiortissarsiortariaqartarpugut. Kommunit qitiulluinnarlutik tassani inissisimapput.
Kommunimi atorfillit sinaakkusiunneqarsimasut atorlugit ikiuisarput. Qularnanngitsumillu sapinngisartik tamaat innuttaasunik ikiuisarput.
Ikiugassat ikiorneqartassapput. Tamattami pisariaqartinneqarpugut.
Qujanarlu suliffeqarfinni – pisortat pineqarpata imaluunniit namminersortut pineqarpata – aalajaallusi inuiaqatigiinni napatitseqataagassi.
Nunatsinni imminut toquttarneq unammilligassatta annerpaartaattut taaneqarsinnaavoq.
Ukiummi tamaasa innuttaaqatigut arlallit iluatinnangaartut peeruttarput. Tamanna alianarluinnarpoq akuerineqarsinnaananilu.
Imminut toquttarneq pillugu unammilligassaq annertungaaraluartoq neriuummik peqarpunga.
Inuusuttavummi unammilligassatta ingerlariaqqiffiginissaanut ukiarmi ersarissumik oqariartuuteqarput siunnersuuteqarlutillu.
Oqariartuutaat ersarissoq tassaavoq pisortat inuiaqatigiillu allannguisariaqartugut.
Inuusuttut oqariartuutaat politikkikkut tusaavagut aammalu eqqumaffigeqqissaarlugit.
Inuuneq, tunissutit annersaat – inuusuttoqatit inuiaqatillu erligalugit inuusuttatta takutitsinerat qanoq nukittutiginerannik ersersitsivoq.
Inersimasuusugut tamanna tusaallugu aqqutissiuussinissarput pisussaaffigaarput.
Naalakkersuisullu suliami pingaaruteqarluinnartumi inuusuttut qanimut peqataatissavagut.
Ersarissumillu oqaatigisariaqarpara aatsaat inuiattut ataatsimoorluta - tamattaalluta suleqatigiilluta imminut toquttarneq akueriunnaarutsigu, ajornartorsiutip annikillinissaanut aqqutissiuussisinnaagatta.
Ataatsimoorluta mumisitsisariaqarpugut, annaasagut amerlavallaarujussuarput.
Inuit tamaasa pisariaqartippagut. Aamma illit eqqaamassavat – pisariaqartikkatsigit.
Kisimiinngilatit oqaasinngortitseqatigisigut. Tapersersoqatigiitta ataatsimooraangattami nukissaqarlualersarpugut angusaqarluarsinnaalersarluta.
Inuuneq ingerlajuassaaq.
Nunatsinni innuttaasut 56.500-it missaanniipput.
Ukiuni aggersuni nunatsinni utoqqaat amerliartortussaapput inuiaqatigiinni ukioqatigiiaat inunngorsimanerat tunngavigalugu.
Utoqqartagut qutsavigisariaqarpagut – taakkuuppummi uagutsinnut isumaginninnikut. Utoqqalinerlu tassaasariaqarpoq isumakuluuteqarani toqqissisimalluni inuuneq.
Utoqqartagut pisariaqartippagut – taakkuuppummi ilinniarfigisassagut.
Utoqqartagut tapersersortariaqarpagut – taakkuuppummi inuunermik tunissuteqarnikut.
Utoqqartatsinnut atukkat pitsanngorsarniarlugit qinigaaffimmi uani aallartissimanerput ukioq manna nanginneqassaaq.
Utoqqarnullu periusissiassami ilaatigut utoqqaat pisariaqartitaat ersarissarneqarlunilu pitsanngorsaavigineqassaaq.
Nunatsinni pisuussutinik ulikkaarpugut atorluagassatsinnik.
Aalisarneq suli inuussutissarsiutta annerpaartarivaa.
Nuannaarutigeqaaralu aalisarneq ukiumi qaangiuttumi eqaatsumik unigani ingerlammat, atuisunit maligilluarneqartumik.
Tamanna aalisartunut, ilaqutariippassuarnut, kommuuninut aammalu nunatsinnut tamarmut iluaqutaavoq.
Tamatumani sila kisimi annerusumik killilersuisuulluni.
Sinerissalli qanittuani aalisartut tamarmik nunatta immikkoortuini pitsanngorsaaffiginissaa qulakkeerneqassappat kattuffiit qanimut akuutillugu suleqatigilluarnissaallu pingaaruteqarluinnarpoq.
Ataqqinartut piniartut aammalu aalisartut nunami maani peqqarniissinnaasumi atugaqartitsinnaasartumi atugaat pitsanngortuartariaqarmata.
Aalisartut aalisartuinnaanngillat.
Aalisartut ilaqutariinni pilersuisuupput.
Aalisartut nunatsinni aningaasanik kaaviaartitsipput.
Aalisartut suliffeqarfinnik napatitsipput.
Sinerissap qanittuani aalisarnerup ineriartortinneqarnissaa kissaatigineqarpoq taamatuttaarlu avataasiorluni aalisarnerup tulluarsarneqarnissaa aamma kissaatigineqarluni.
Aalisarnermut inatsisip inaarsarneqarnissaa tullinnguuppoq piareersarneqaleruttorlunilu.
Eqqaamassavarput inuussutissarsiutitta pingaarnersaat isumatusaartumik aaqqissuusseqqivigissagatsigu.
Puigornagulu pisuussutit uumassusillit uumaatsullu inuiaat kalaallit tamarmiullutik pigisarigaat.
Aappaagu Nuummi Ilulissanilu mittarfiit nutaat atorneqalissammata ulapputtoqarpoq.
Qaqortup mittarfia 2025-mi piariissasoq naatsorsuutigineqarpoq.
Aatsaat taamak ukiumi qaangiuttumi angallattoqartigaaq, ukiunilu tulliuttuni angallattut suli amerlanerulernissaat naatsorsuutigisinnaavarput.
Nunatta ammarnerulernissaanut piareersaaqatigiittariaqarpugut.
Periarfissat nutaat takkussuutilerput.
Nunatsinnilu eqaannerusumik angalasinnaalissaagut.
Avammut tunisassiorsinnaaneq eqaannerulissaaq.
Takornarissat amerlanerit tikittalissapput nunatsinnilu innuttaasut aamma nunanut allanut toqqaannartumik angalasinnaalissapput.
Aningaasarsiorfissat nutaat periarfissiinerat innuttaasuniit inuussutissarsiortuniillu atorluarneqartariaqarput.
Ukiumi qaangiuttumi sila allaaneroqaaq.
Silarloqattaarnera annertoorujussuarmik angallannikkut ilungersunartorsiortitsisimavoq. Tamanna uagut qanoq iliorsinnaanngikkipput paasisinnaavarput.
Taamaattorli nunattali iluani angallannikkut ilaatigut teknikimik peqquteqartut naammagisimaanngilluinnarpagut. Innuttaasut kiffartuunneqarnissaminnik neriuuteqartut ataavartumik kinguaattoornermik eqqugaasarnerat iliuuseqarfigineqarpoq ammalu 2023mi suli piumasaqaatinik ersarissunik malitseqartussaq kinguneqartussarlu ingerlanneqalissalluni, innuttaasut pitsaanerusumik angallannikkut kiffartuunneqarnissaat qulakkeerumallugu.
Mittarfiit nutaat nunatsinni ineriartortitseqataassapput.
Mittarfiit nutaat periarfissanik nutaanik ammaassissapput.
Mittarfiit nutaat suliffissanik nutaanik pilersitsissapput.
Aningaasarsiorfissallu nutaat ammaatissallugit.
Anigaasarsiornerput pitsaasoq inuussutissaqartuarnissatsinnut, ullumikkumiillu suli atugarissaarnerulernissatsinnut toqqammavissaraarput.
Nukissiutinik ataavartunik, nukimmik minguitsumik nunatsinniinnaanngitoq nunanulli allanut tunisassiarisinnaasatsinnik pilersitsinitsigut
- Erngup nunatsinni naassaangiusattumik pigisatta atorluarneratigut
- Aatsitassat mingutsitserujussuanngitsut inerisaaffiginerisigut
- Mittarfiit nutaat periarfissiinerisigut
- Aalisarnerup aqutsilluarfigineratigut inerisartuarneratigullu – Siunissami aningaasarsiornerput inerisassavarput.
Qitiusumillu ingerlatsinitsinni sipaarfigisinnaasavuttaaq qiviartariaqarpagut.
Allaffissornerup annertuup uagutsinnut inuiannguanut tulluartumik aaqqissuuteqqinnissaa oqallisaajuartarpoq.
Ukiumi nutaami oqallisigiinnarunnaarlugu aaqqissuuteqqinnissaanut alloriarnerit siulliit siunnerfigaavut.
Allannguisariaqarpugut, ullumikkutummi ingerlaannarneq aqqutissaanngilaq aaqqissuusseqqitariaqarpugullu, siunissami kinguaatta nunaminni namminneq aquummik tigusinissaannut toqqammavissiinissatsinnut.
Ulluni ingerlalluarfitsinnittaaq siulivut assigalugit, ullunut eqqanaarsarfigisariaqakkatsinnut qularnaarinissaq aalluttuartariaqarparput.
Ukiussamut pilinertulli - ingerlalluartilluta ileqqaarneq siunissamut toqqissisimanartumik tunngaveqartuaqqulluta tunngavigiuartigu.
Aningaasarsiornitta ineriartornera siammasissumik nunatsinni tamanit malugineqarnissaa qulakkeeqqissartuagassaavoq.
Taamaammallu siunnerfiit arlallit nunarput tamakkerlugu ineriartuutaasussat alloriarfigisimalerpagut – Sineriammi tamarmi sanaartornerup siaarneratigut ukioq manna ukiunilu aggersuni malugineqartussanngorlugu.
Soorlu:
Qasigiannguani Aasiannilu erngup nukissiorfiliornikkut.
Tasiilami Nuummilu erngup nukissiorfiisa allilernerisigut.
Inuusuttunut inissiat sanaartorneqarlutik aallartipput aammalu ukiuni tullerni ingerlanneqassallutik.
Soorlu Qaanaami, Nuussuarmi, Upernavimmi, Uummannami, Qeqertarsuarmi, Qasigiannguani, Kangaatsiami, Kangaamiuni, Narsami, Nanortalimmi, Tasiilami Ittoqqortoormiunilu ukioq manna ukiunilu tullerni sanaartortoqalissalluni.
Illoqarfinnilu annerusuni aamma sanaartornikkut ingerlatsinerit kiisalu ilinniartut inissaat amerlanerulersinniarlugit pitsanngorsarniarlugillu annertuumik ingerlanneqarlutik.
Tassa sanaartorneq siammasissumik pilersinneqartussaq sinerissami sunniuteqarlualersussaq ingerlanneqalerpoq.
Sanaartornermilu utoqqarnut pisinnaanerusunut inissiat inoqarfinni aama minnerusuni pilersinnissaat kommuunit qanimut suleqatigalugit ingerlanneqartariaqarput aamma.
Alloriarnerit taakku neriulluarfigaagut, ukioq mannalu nuna tamakkerlugu ineriartuutaasussanik alloriarfiusinnaasut aamma suli nangittumik ingerlakkumaarlutigit.
Ruslandip Ukrainemut saassussinera nunarsuarmi nunani aningaasat naleerukkiartulerneranik kinguneqarpoq, tamanna aamma Kalaallit Nunaanni malugaarput.
Sorsunnerulli kinguneri uagutsinniit nunani qanimut suleqatigisartakkatsinni, soorlu Europami annertunerujussuarmik maluginerlunneqarpoq.
Nioqqutissammi akitsorput. Inuuniarneq ilungersunarsivoq.
Eqqarsaqatigiittariaqarpugut tulluussartariaqaratta pissutsinut nutaanut allanngortissinnaangisatsinnut.
Kalaallit Nunaanni innuttaasut artukkerneqannginnissaat anguniartuagassaraarput.
Nunarsuarmi pisut qanimut malinnaaffigaavut.
Arlaatigullu qisuariartariaqassagutta iliuuseqartassaagut, taamaaliortartalereerpugullu.
Qaqagumulluunniit inuiattut illersortuartariaqarparputtaaq inuiannut nunamullu ataqqinnigani iliuuseqarnerit.
Taamaammallu Ruslandimut nunarsuarmioqatigiit killilersuutaannut ilaavugut.
Uagummi kiffaanngissuseqarnissarput namminiussuseqarnittalu ataqqineqarlunilu akuerineqarnissaa sorsuutigisimavarput ukiorpassuarni.
Sorsunnerup kingunerisaanik pissutsit naatsorsoruminaatsut najummatsisimanarsinnaasullu atoratsigit, ataatsimoortariaqarnitta pingaassusaa naqissuseqqikkumavara.
Pissaaneqarniunnermi takusarput uagutsinnut sunniuteqarmat aammalu issittup annertusiartuinnartumik nunanit pissaanilissuarnit soqutigineqarlunilu sunniuteqarfigiumaneqaraluttuinnarnerani – Inuiattut ataatsimoornitsigut angusaqarsinnaanerput aatsaat iluamik pisinnaavoq.
Silap pissusaata allanngoriartornerata kingunerisa ilaat ukiumi qaangiuttumi maluginngitsoorunanngilarput.
Inuppassuit aasarsiornerminni imaluunniit ukiussamut pilissallutik aasaq piniarnissaannut silap unerisimannginnera siallerajunneralu kalluartarsimavaat. Piniartortavut aalisartortavullu aamma sunnerneqaqattaarput.
Silallu taamatut unerisimannginnera aamma angallannermut annertuumik sunniuteqarpoq.
Naalakkersuinikkut silap pissusaata allanngoriartorneranut iliuusissanik sulineq nunarsuarmioqatitsinnullu akiuniarnermut sunniuteqarniarluni ingerlatsineq nangissavarput.
Angallannikkuttaaq pissutsit silap pissusaanit sunnerneqartut imaluunniit angallannermi kiffartuussisussanit pitsanngorsarneqartussat qanimut malinnaaffigalugillu piumasaqaateqarfigisassavagut ukiumi nutaami.
Kalaallit Nunaanni innuttaasut. Ataatsimoorluta angusassanik ulikkaarpugut.
Ataatsimoorluta meerartagut inuusuttortagullu ajunnginnerpaamik siunissaqartitsigit.
Meerartagut tasiortigit.
Inuusuttut tusarnaartigit.
Inersimasut kaammattortigit.
Utoqqaat ilikkagaqarfigitigit.
Tamattami seqinitta ataani inuuvugut.
Tamatta ullorissat taakkuusut ataanni inuuvugut.
Tamatta immap ataatsip avatangersimavaatigut.
Tamattalu silaannaq ataaseq najuussorparput.
Kalaallit Nunaanni innuttaasut - Nunaqqatit.
Nunarsuarmilu innuttaaqatigut.
Ukiortaami pilluangaaritsi.