Kalaallit diabetesimik nappaateqartut 7%-iisa diabetesimik kingornuttakkamik immikkut ittumik nappaateqarnerat, misissuinerup annertuup takutippaa Kalaallit diabetesimik

Kalaallit diabetesimik nappaateqartut 7%-iisa diabetesimik kingornuttakkamik immikkut ittumik (MODY) innuttaasuni allani nappaatigineqanngitsumik nappaateqarnerat, Nunatsinni innuttaasut peqqissusaannik misissuinerit takutippaat.

Inuunerissaavik Steno Kalaallit Nunaat Københavnip Universitetianik, Syddansk Universitetimik Steno Diabetes Center Copenhagenimillu suleqateqarluni kalaallinik inersimasunik 4000-it sinneqartunik misissuisuuvoq.

”MODY”isumaqarpoq ”Maturity-Onset Diabetes of the Young”. MODY kingornuttagaavoq nalinginnaasumillu kinguaariinni arlalinni nappaataasarluni. Ilaqutariinni ataaseq diabetesimik MODY-mik nappaateqartoq paasineqarpat, Ilaqutariinni allat taamaaqataanik nappaateqarsinnaanerat pinngoqaammik misissuinerup ersersissinnaavaa. Taanna 30-it inorlugit ukiulinni saluttuugajuttuni nappaatigineqalerajuppoq.

Nappaatip eqqortumik suussusersineqarnissaa pingaaruteqarpoq
MODY-mik nappaateqartut nappaataat aallaqqaammut kukkusumik suussusersineqarajuppoq. Amerlanerit suli insuliniliormata type 2 diabetesimik nappaateqarsorineqartarput, inuusuttulli MODY-mik nappaateqartut nappaataat type 1 diabetes-itut suussusersineqarajussaaq insulinimillu nakorsaaserneqassallutik. MODY nalinginnaasumik diabetes type 1-imit aamma type 2-mit allaasumik nakorsagassaammat, nappaatip eqqortumik suussusersineqarnissaa pingaruteqarpoq.

Kingornunneqartartunut aalajangiisuusumi allannguut innuttaasut peqqissusaannik misissuisitsinerni paasineqartoq, naggueqatigiinni Inunni taamaallaat nassaassaavoq nunatsinnilu diabetesimik nappaateqartut 7%-iinit nappaatigineqarluni. Tamatuma saniatigut MODY-it ilisimaneqartut allat diabetesimik nappaateqartut 2%-it pallittunit nappaatigineqarnissaat naatsorsuutigineqarpoq, taamaalillunilu nunani killerni innutaasunut diabetesimik nappaateqartunut MODY-imik nappaateqartut 2%-it missaanniittunut sanilliullugit MODY akulikinneroqisumik atugaalluni

Pinngoqqaatitigut MODY-mut misissortinneq
Steno Diabetes Center Copenhagenimi nakorsaaneq ilisimatoorlu Marit Eika Jørgensen misissuisitsisuusoq ima oqaaseqarpoq: ” MODY-mik nappaateqartut amerlanersaat pisariitsumik akikitsumillu iisartagartornikkut nakorsarneqarsinnaammata, insulinimik nakorsaariaatsinillu paasilertoruminaannerusunik allanik nakorsartinnissap pinngitsoorneqarnissaa, diabetesimik nakorsaanermi Kalaallit Nunaannut nutaarsiassaavoq nuannersoq. Taamaammat MODYmik nappaateqarneq paasineqaraangat, MODY-mik nappaateqarsinnaaneq paasiniarlugu aaqqisuussamik pinngoqaatinik misissuinissaq ilaqutariinnut maanna neqeroorutigaarput”.

” Inuunerissaavik Steo Kalaallit Nunaanni nakorsatut pisortaasoq Michael Lynge Pedersen nuannaaqaluni ima oqaaseqaateqarpoq:”Nutaarsiassaavoq tupinnaannartoq. Tamanna nappaateqartut ataasiakkaat eqqorluartumik nakorsarsinnaanngornerannik isumaqarpoq. Nunatsinni napaatilinnut amerlasuunut iluaqutaassaaq tamannalu nuannaarutigeqaara ”.

Paasissutissat piviusut:
MODY-it tassaapput diabetesit assigiinngitsut qaqutigoortut 14-it ataatsimoortut. Taakku 14-it immikkut tamarmik pinngoqqaatit 14-it arlaanni ataatsimi allannguuteqarnermik patsiseqarput. MODY-it atugaanerpaat ilaat tassaapput MODY1, MODY2, MODY3 aamma MODY5. Nunatsinneersoq tassaavoq MODY3 kingornuttakkanut aalajangiisuusup allannguutaa taaguuteqartoq HNF1A.
MODY3-mi sananeqaatini insuliniliortuni sukkup arrortikkuminaannera pissutigalugu insuliniliornerup annikillisimanera takussaagajuppoq. MODY3 iisartakkamik (glimepirid) aqajaqqup sanilequtaaniit insulinimik aniatitsisartumik kinguneqarluarnerusumik nakorsarneqartarpoq. Glimepirid ullumikkut type 2 diabetesimik nakorsaanermi qaqutiguinnaq atorneqarpoq.

Misissuineq atuagassiami Lancet Regional Health Europe saqqummiunneqaqqammerpoq (attavik)
Tusagassiorfinnut nalunaarut una pillugu annertunerusunik paasisaqarusuttut Marit Eika Jørgensenimut mailikkut: MAEJ@peqqik.gl, imal. oqarasuaatikkut:+299 531401 attaveqarsinnaapput.