”Qanoq immitsinnut taagussanerluta oqallisigitigu”

Aallaqqaammut naqissusissavara oqaatsimut ”naalagaaffeqatigiinnermut” taassumalu atorneranut uanga isummakka nutaarsiassani allaaserineqartut allanut taama isumaqartitsiniarnissara sinnattorisinnaannginnakku. Kalaallit Nunaanni tamat oqaaseqarsinnanerat atuuppoq – illuatungaanullu aamma taanna atuulluni.

Oqaatsimut ”naalagaaffeqatigiinnermut” akerliuninnut pissutaavoq inatsisitigut tunngavissaqanngimmat, Kalaallit Nunaalli avammut ilisaritissagaangatsigut pisortatigoortumik atortarlutigu. Kalaallit Nunaat Danmark Savalimmiullu peqatigalugit nunarsuarmioqatigiinnut saqqummeraangami oqaaseq ”Kunngeqarfik Danmark” atorneqartarpoq, taannalu uani tunuliaqutaavoq. Nunat taakku pingasut ”naalagaaffeqatigiinnik” tassungaluunnit assingusunik imaluunnit tuluttut commonwealthitut taaneqarneq ajorput. ”Kunngeqarfik Danmark” atorneqartarpoq, tassungalu atatillugu nalunanngereerpoq Danmark aalajangiisartuusoq. Oqaaseq ”Kunngeqarfik Danmark, Savalimmiut Kalaallit Nunaallu” atorneqarneq ajorpoq. ”Ataatsimoorneq” ”naligiinnerlu” taaguutimi nassaassaanngilaq, oqaatsini Danmarkip atugassatut piumasaqaatigisaani.

Kalaallit Nunaata Naalakkersuisui nunanik isumaqatigiissutip avataaniittunik atsioqateqassagaangamik, Danmarkip piumasarisarpaa allassimassasoq ”Kunngeqarfik Danmark” sinnerlugu atsiornerusoq, ”naalagaaffeqatigiinneq” oqaaseq atorneqassanani. Tassaniluunnit isumaqatigiissummi Danmark ilaanngikkaluarpat. Tamanna Tunngaviusumik Inatsimmik tunngaveqarpoq inuiaat Kalaallit taasissutigineqarmat peqataaffiginikuunngisaanni.

Nunatut immitsinnut taanissatsinnut kissaateqaraluarutta ajornartorsiuteqassaaq. ”Naalagaaffittut” immitsinnut taasinnaanngikkaluarluta nalunagu ”nunatut” immitsinnut taanissamut Danmarkip ajornartitsisarpoq. Danmarkip nunap immikkoortuanik sumiiffimmik imaluunnit Kunngeqarfiup ilaattut taarusunneruaatigut, nunarpullu ”nunatut” akueriumanagu.  

Kalaallit Nunaat ullumikkut ”Kunngeqarfik Danmarkimut” ilaasoq ilisimalluarparput. Tamanna qularnaateqanngilaq. Qanoq taaneqartarusunnitsinnut akuerineqarsinnaanngikkutta aammalu naligiittut  ataatsimoortumillu Savalimmiormiup Høgni Hoydal oqartarneratut ”naalagaaffeqatigiinnermik taassaq” piviusumik atulerniarli. Tamatuma angunissaata tungaanut tamat oqaaseqarsinnaanerat atorlugu Kunngeqarfimmik taarusunneruara, tamannalu inatsisitigut Danmarkip taama taagorpaa – naalagaaffik Kunngeqarfik Danmark. Allat qanoq taarusunnerlugu namminneq aalajangissavaat, tamanna nalornisigisariaqanngilaq.

Sapaammi septemberip 19-ani 2021 Berlingske Tidendemi allaaserineqartumi kingornalu tusagassiorfinnit allanit tigusiffigineqartoq pillugu oqaaseq ”Nalagaaffeqatigiinneq” pillugu uanga isummerninnut ersarissaateqarnissara pisariaqarsimavoq.

Inussiarnersumik inuulluaqqusillunga

Nunanut Allanut, Inuussutissarsiornermut, Niuernermut Silallu Pissusianut Naalakkersuisoq
Pele Broberg

Attavigisassaq: Naalakkersuisup Allattaa Juno Berthelsen + 299 267372