Inunnut naartunaveersaasersuinermit eqqugaasimasunut paasissutissat – Imaaliorlutit siunnersorneqarnissamik, ajunngitsorsiassanik, taarsiiffigineqarnissamik maalaaruteqarnissamilluunniit ujartuisinnaavutit

Akuersinertaqanngitsumik amigartumilluunniit akuersinertalimmik naartunaveersaasersuisimaneq tamanit eqqumaffigineqarnera qaammatini kingullerni annertusisimavoq. Tamatumunnga atatillugu oqaluttuarisaanermi pisimasut pisimasulluunniit nutaat pillugit aaqqissuussinernik, suliniutinik sulianillu arlalinnik pilersitsisoqarsimavoq taakkuluunniit pillugit oqaaseqartoqartarsimalluni.

Siunnersorneqarnissamut, maalaaruteqarnissamut taarsiiffigineqarnissamilluunniit qinnuteqarnissamut periarfissat atuuttut pillugit ataatsimut paasiuminartumillu takussutissiinissaq tusagassiorfinnut nalunaarummi matumani siunertarineqarpoq. Paasissutissat pisup 1992 sioqqullugu kingornaluunniit pisimanera tunngavigalugu agguarneqarput, aammalu attaveqarfissanut attuumassutilinnut paasissutissanik, kiisalu oqartussaasunut suliassaqarfinnullu, suliap ingerlaqqinnissaanut ikiuussinnaasunut innersuussutinik imaqarluni.

Paasissutissat immikkoortunut marlunnut avinneqarput:

• Immikkoortoq 1: 1992 sioqqullugu naartunaveersaaserneqarneq.
• Immikkoortoq 2: 1991-ip kingorna naartunaveersaaserneqarneq.
  
  

Immikkoortut marlunnut avinneqarnerat peqqinnissaqarfiup nunatsinnit 1992-imi januaarip aallaqqaataani oqartussaaffigineqalerneranik pissuteqarpoq, tamannalu suliat ataasiakkaat oqartussanit kikkunnit malittarisassallu sorliit naapertorlugit isumagineqarnissaannut pingaaruteqarpoq.

Immikkoortoq 1. Akuersinertaqanngitsumik amigartumilluunniit akuersinertalimik 1992 sioqqullugu naartunaveersaaserneqarsimasutut pisimasumik nalunaaruteqarniaruit, maalaaruteqarniaruit imaluunniit ajunngitsorsiassaqartinneqarnissamik taarsiiffigineqarnissamilluunniit qinnuteqarniaruit

1.1 1992 sioqqullugu spiralilerneqarsimaneq allanilluunniit naartunaveersaaserneqarsimaneq pillugu nalunaarummik tunniussineq
Ilisimatusaqatigiinnut Nakorsaaneqarfimmulluunniit nalunaarutinik tunniussinissaq periarfissaajunnaarpoq. Aaqqissuussineq taanna unitsinneqarpoq, ilisimatusaqatigiit attuumassuteqanngitsut misissuisussat nalunaarutit tigusaat, Kalaallit Nunaanni 1960-1991-imut naartunaveersaasersuinermik misissuinermut atugassaat naammalermata.

1.2 1992 sioqqullugu spiralilerneqarsimaneq allamilluunniit naartunaveersaaserneqarsimaneq pillugu maalaarutit
1992 sioqqullugu pisimasut pillugit suliat maalaarutiginissaannut inatsisit naapertorlugit pisoqaavallaalersimapput.

1992 sioqqullugu pisimasunut taarsiiffigineqarnissamik allatulluunniit ajunngitsorsiassaqartinneqarnissamut qinnuteqaatit immikkoortut 1.3-p, 1.4-p aamma 1.5-ip ataanni sukumiinerusumik oqaaseqarfigineqarput.

1.3 Taarsiiffigineqarnissamik qinnuteqaatit
Danskit naalagaaffiat inatsisit naapertorlugit taarsiissuteqartussaatitaavoq. Immikkoortoq 1.5 Saammaasseqatigiinnissamut Aningaasaateqarfissamut tunngasoq aamma takuuk.

1.4 Danskit naalagaaffiannik suliassanngortitsinermut peqataaneq
Tamanna Namminersorlutik Oqartussat akisussaaffittut suliassaqarfiinut ilaanngilaq.

Taarseeqqusilluni danskit naalagaaffiannik eqqartuussivilersuussinermut peqataarusuttut Pramming Advokater mailikkut, oqarasuaatikkut allakkatigulluunniit attavigisinnaavaat:

Mail: kontakt@prammingadvokater.dk
Oqarasuaat: +45 71990088 (danskit nalunaaqutaat malillugu ulluinnarni nal. 9:00-16:00 ammasarpoq)
Najugaq nassiussiffissaq: Pramming Advokater, Sortedam Dossering 3D, 2200 København N.

Eqqartuussissuserisoqarfiup immersugassat pisariaqartut il.il. nassiutissavai. Immersugassani atorneqartussani oqaatsit marluk atorneqarput.

Pramming Advokaterip attaviginissaanut atatillugu siunnersorneqarnissaq ikiorneqarnissarluunniit pisariaqartinneqarpat, assersuutigalugu Inatsisit pillugit Ikiorsiisarfimmut IKIU-mut, www.ikiu.gl, ikiortissarsiortoqarsinnaavoq.

1.5 Saammaasseqatigiinnissamut Aningaasaateqarfissamit ajunngitsorsiassaqartinneqarnissamik qinnuteqaatit
Danskit ministeriunerat tusagassiortunik 2025-mi septembarimi katersortitsinermi oqarpoq, danskit naalagaaffiat ”…saammaasseqatigiinnissamut aningaasaateqarfimmik, spiralilersuisimaneq pillugu suliami kalaallinut arnanut ataasiakkaanut aningaasanik ajunngitsorsiassanik akiliisinnaasumik pilersitsinissamik kissaateqartoq”.
Ajunngitsorsiaqartitsinissamut aaqqiissutissaq Danmarkimi inatsisitigut aalajangersarneqarumaartoq 2026-milu ukiup affaata siulliup ingerlanerani atuutilersinneqassangatinneqartoq, danskit Nunamut Namminermut Peqqissutsimullu Ministereqarfiata aamma ilisimatitsissutigaa. Arnat eqqugaasimasut ajunngitsorsiassaqartinneqarnissamut qinnuteqarnissamik tamatuma kingorna periarfissaqalissapput, tamatumanilu akiliinerit siulliit 2026-mi ukiup affaata aappaata ingerlanerani pissangatinneqarput.

Arnat, Saammaasseqatigiinnissamut Aningaasaateqarfissamut pilersaarutaasumut taarsiiffigineqarnissamik qinnuteqarusuttut qanoq iliornissaat suli nalunaarutigineqanngilaq. Danskit naalagaaffiannit piffissami aggersumi paasissutissiisoqarnerunissaa naatsorsuutigineqarpoq.

Immikkoortoq 2. Akuersinertaqanngitsumik amigartumilluunniit akuersinertalimik 1991-ip kingorna naartunaveersaaserneqarsimasutut maalaaruteqarniaruit, ajunngitsorsiassaqartinneqarnissamik taarsiiffigineqarnissamilluunniit qinnuteqarniaruit

2.1 Akuersinertaqanngitsumik sianiginngisamilluunniit il.il. naartunaveersaaserneqarsimanermik maalaarutit:
Maalaaruteqarninnut peqqutaasup sianigilerneraniit ukiut marluk qaangiutsinnagit maalaarutigigukku, maalaaruteqartarfinni nalinginnaasuni napparsimasut maalaarutaannik aalajangiisartut aqqutigalugit suliarineqassaaq. Maalaarutigineqartulli pisoqalivallaalernissaannut piffissaliussaq ukiunik tallimanik sivisussuseqarpoq, tassalu pisoq maalaarutigineqartoq ullormi maalaaruteqarfiusumiit ukiunit tallimanit pisoqaanerussanngilaq. Tassa imaappoq, peqqinnissaqarfimmi 1992-ip 2019-illu akornanni pisimasut pillugit napparsimasut maalaarutaannik aalajangiisartunut anngussat inatsisit naapertorlugit pisoqaavallaalersimapput.

Maalaarutit Sullissivik.gl-ikkut nassiuteqquneqarput.
Nittartakkakkut maalaaruteqarusunngikkuit, immersugassat pappialanngorlugit anisinneqarsinnaapput. Pappialat immersukkat nun@nanoq.gl-imut nassiunneqarsinnaapput, allaganngorlugilluunniit nassiunneqarsinnaapput uunga: Nunatsinni Nakorsaaneqarfik, postboks 120, 3900 Nuuk.

Maalaarutigineqartoq pisoqalivallaarsimappat itigartitsissutigineqassaaq.

2.2 Immikkut ittumik aaqqissuussineq Naalakkersuisunit 2025-mi juunimi aalajangiiffigineqartoq naapertorlugu taarsiiffigineqarnissamik qinnuteqarneq
Sianiginngisamik akuersinertaqanngitsumilluunniit 1992-imi januaarip aallaqqaataata kingorna spiralilerneqarsimasunut allamilluunniit naartunaveersaaserneqarsimasunut ajunngitsorsiassaqartitsinermut tunngatillugu paasisaqarnerorusukkuit, post@frederiksen.gl-imut allassinnaavutit, imaluunniit asn@nanoq.gl-imut allallutit Inuussutissarsiornermut, Aatsitassanut, Nukissiutinut, Inatsisit Atuutsinneqarnerannut Naligiissitaanermullu Naalakkersuisoqarfimmut attaveqarsinnaavutit.

2.3 Taarsiissuteqartarnermut maleruagassat atuuttut naapertorlugit taarsiiffigineqarnissamik qinnuteqarneq:
Naartunaveersaaserneqarsimanermut tunngatillugu pisuni aalajangersimasuni taarsiissuteqartarnermut maleruagassat nalinginnaasut pioreersullu naapertorlugit taarsiiffigitittoqarsinnaavoq. Inuk pineqartoq taarsiiffigineqarsinnaassaguni tunngaviatigut ajoqusersimasussaavoq.

1991-ip kingorna sulianut tunngatillugu taarsiiffigineqarnissamik taarsiissuteqartarnermut maleruagassat naapertorlugit qinnuteqaatit Sullissivik.gl-ikkut nassiunneqarsinnaapput.

Maalaaruteqareersimasut taarsiiffigineqarnissamillu Nunatsinni Nakorsaaneqarfimmut qinnuteqarsimasut allatigut iliuuseqartariaqanngillat, tamatumani suliat isumagineqarumaarmata. Maalaaruteqarsimasut, taarsiiffigineqarnissamilli qinnuteqarsimanngitsut, taarsiiffigineqarnissamik ilitsersuut qulaani taaneqartoq malillugu sullissivik.gl-ikkut qinnuteqarsinnaapput. Nalorniguit Nunatsinni Nakorsaaneqarfik nun@nanoq.gl-imut allaffigalugu attavigisinnaavat.

Oqaloqateqarnissamik pisariaqartitsivit?
Akuersiteqqaarnak spiralilerneqarsimasutut ikiorserneqarnissamik, oqaloqateqaannarnissamilluunniit pisariaqartitsiguit, Tusaanngamut attaveqarsinnaavutit. Taakku tarnip pissusaanik immikkut ilisimasalimmit aamma oqaloqatiginnittartumik (psykoterapeut) oqaloqateqarnissamik neqerooruteqartarput.
Tusaanngamut 80 11 80-imut sianerlutit 1899-imulluunniit sms-erlutit attaveqarsinnaavutit.

Danmarkimi najugaqaruit, 70102012-imut sianerlutit Falckimit ikiorserneqarsinnaavutit.

MitID-qanngikkuit
Maalaaruteqarniaruit taarsiiffigineqarnissamilluunniit qinnuteqarniaruit, MitID-eqarnalli, taamaakkaluartoq taamaaliornissannut suli periarfissaqarputit.

Kommunerisanni Innuttaasunik Kiffartuussivimmut siunnersuisarfimmulluunniit ikiuussinnaasumut saaffiginnillutit pappialanik pisarialinnik immersuinissannut ikioqqusinnaavutit. Taakkunani sulisut makkunatigut ikiuussinnaapput:

• Qinnuteqarnermi maalaaruteqarnermilu immersugassanik pappialanngorlugit anillatsitsineq.
• Immersukkanik oqartussamut anngussivigisassamut nassiussineq.
  
  

Allanik apeqqutissaqaruit:
Allanik apeqqutissaqaruit, Peqqissutsimut inunnullu Innarluutilinnut Naalakkersuisoqarfik attavigiuk. E-mail: pn@nanoq.gl, oqarasuaat +299 34 50 00.