Aasaanerani aamma ukiaanerani 2025-mi tuttunniarnissamut umimmanniarnissamullu piffissaliussat pisassiissutillu

Matumuuna aasaanerani ukiaaneranilu 2025-mi piffissaliussat piniarfiusussat, tuttutassiissutit kiisalu umimmattassiissutit aalajangerneqartut nalunaarutigineqarput.

Tuttunik aamma umimmannik ukiup qanoq ilinera najoqqutaralugu piniarnikkut pitsaanerpaamik atorluaanissaq APNIPN-miit pingaartinneqarpoq. Taamaammat neqit, ammit, qiviut allallu pitsaanerpaamik atorluarnissaat pillugu tuttut sapinngisamik aasaanerani ukiaaneranilu piniarneqartarnissaat umimmaallu aasaanerani, ukiaanerani kiisalu ukiuunerani piniarneqartarnissaat anguniarneqartarpoq.

Pinngortitaleriffiup Qeqqata Kommuniani Piniarfik 2-mi (Sisimiut-Kangerlussuaq) aqutsiveqarfinni Maniitsoq-mi aamma Sisimiut-ni 2018-imi qulimiguulimmik tuttunik aamma umimmannik kisitsineq ingerlappaa. Taamatuttaaq 2019-mi Piniarfik 3-mi (Akia-Maniitsoq) aamma Piniarfik 4-mi (Ameralik) qulimiguulimmik tuttunik kisitsinerit ingerlallugit. Kisitsinerit tunngavigalugit Pinngortitaleriffik 2020-mi siunnersuinermik saqqummiussaqarpoq, tassani ilaatigut tuttunniarnerup piniarfinni pineqartuni pingasuni sivisuumik ingerlanneqarnissaa oqariartuutigineqarpoq, soorluttaaq silap pingaartumik ukiuunerani imaannaanngitsuu-sinnaanera tuttunut umimmannullu tunngasumik aqutsinermi ilanngunneqassasoq.

Pinngortitaleriffik 2024-p aallartissimalaarnerani Qeqqata Kommuniani aqutsiveqarfinni Maniitsoq-mi aamma Sisimiut-ni qulimiguulimmik tuttunik aamma umimmannik kisitsernermik ingerlataqaqqippoq. Kisitsinerup takutippaa Maniitsup aqutsiveqarfiani umimmaat angutivissat arnavissallu inersimasut amerlasuusut, kisianni norraat amerlavallaanngitsut. Taamaammat kulavaat norrallit piniarneqannginnissaat aqutsinermi ingerlateqqinneqarpoq. Maniitsup aqutsiveqarfiani umimmaat amerlassusaat 2018-imut sanilliullugu allannguuteqarpianngikkaluarpoq. Sisimiut aqutsiveqarfiani umimmaat suiaassutsimikkut utoqqaassutsimikkullu inissisimanerat pissusissamisut ippoq.

Ivittuuni umimmannik minnerpaaffiliinermik kisitsineq apriili-mi 2024-mi ingerlanneqartoq aamma Kommune Kujallermut umimmannik nuussisoqarnissaa pillugu pilersaarutit tunngavigalugit piniarfimmi tassani umimmattassat siornamut naleqqiullugu allannguuteqanngillat.

Tuttut
1. Piniarfik 2, 3 aamma 4: Inuussutissarsiutigalugu tuttunniarneq 1. aggusti-mi aallartissaaq 31. decembari ilanngullugu ingerlassalluni. Sunngiffimmi tuttunniarneq 1. aggusti-mi aallartissaaq 31. oktobari ilanngullugu ingerlassalluni. Pisassat amerlassutsimikkut killilersugaanngillat. Kulavaat norrallit taamaallaat Piniarfik 3-mi aamma Piniarfik 4-mi piniaqqusaapput.
2. Piniarfik 1, 5, 6, 7, 8 aamma 11: Inuussutissarsiutigalugu tuttunniarneq 1. aggust-imi aallartissaaq 15. oktobari ilanngullugu ingerlassalluni. Sunngiffimmi tuttunniarneq 1. aggust-imi aallartissaaq 30. septembari ilanngullugu ingerlassalluni. Pisassat amerlassutsimikkut killilersugaanngillat. Kulavaat norrallit piniaqqusaanngillat.
3. Piniarfik 9 aamma 10 (Kangerluarsorujuk, Nuna Prudhoe aamma Nuna Inglefield): Inuussutissarsiutigalugu aamma sunngiffimmi tuttunniarneq 1. aggusti-mi aallartissaaq 31. decembari ilanngullugu ingerlassalluni. Piniarfik 9-mi pisassat amerlassutsimikkut killilersugaanngillat Piniarfik 10-milu 86-iullutik. Kulavaat norrallit piniaqqusaanngillat.
4. Piniarfiit tamarmik: Tuttut angutivissat oktobarimi nuliunerup nalaani tippassinnaasut tuttunniarnermi ileqqorissaarnissaq pillugu oktobari naallugu piniaqqusaanngillat.

Umimmaat
5. Aqutsiveqarfik Maniitsoq: Piniarfik 1-mi, 2-mi, 3-mi aamma 4-mi inuussutissarsiutigalugu aamma sunngiffimmi umimmanniarneq 1. aggusti-mi aallartissaaq 15. oktobari ilanngullugu ingerlassalluni.
A) Inuussutissarsiutigalugu piniartunut (akuersissummut umimmaat tallimat) aamma sunngiffimmi piniartunut (akuersissummut umimmaat pingasut) Qeqqata Kommunianeersunut pisassat amerlassutsimikkut killeqanngillat.
B) Inuussutissarsiutigalugu aamma sunngiffimmi piniartunut kommuniniit allaneersunut pisassat ataatsimut katillugit 300-iupput, Avannaata Kommunianut 50-it, Kommune Qeqertalimmut 50-it, Kommuneqarfik Sermersuumut 150-it kiisalu Kommune Kujallermut 50-it. Inuussutissarsiutigalugu piniartunut akuersissummut umimmaat amerlanerpaamik tallimaasinnaapput, sunngiffimmilu piniartunut akuersissummut amerlanerpaamik pingasuusinnaallutik.
C) Tiggaat tammajuitsussanik piniartitsinermi piniagassat aamma kulavaat norrallit piniaqqusaanngillat.
6. Aqutsiveqarfik Sisimiut: Inuussutissarsiutigalugu aamma sunngiffimmi killilimmik umimmanniarneq 1. aggusti-mi aallartissaaq 15. oktobari ilanngullugu ingerlassalluni. Sisimiut aqutsiveqarfianut pisassat 300-iupput Kangaatsiamullu aqutsiveqarfianut 100-iullutik. Tiggaat tammajuitsussanik piniartitsinermi piniagassat aamma kulavaat norrallit piniaqqusaanngillat.
7. Umimmaqarfik Naternaq: Inuussutissarsiutigalugu aamma sunngiffimmi umimmanniarneq 1. aggust-imi aallartissaaq 15. oktobari ilanngullugu ingerlassalluni umimmattassiissutillu 120-iupput aqutsiveqarfinnut Ilulissat-nut, Qasigiannguit-nut, Qeqertarsuaq-mut, Aasiaat-nut kiisalu Kangaatsiaq-mut agguataarneqareersut. Naternap kujasissup kangiata tungaaniittut Ussuit Nunaat, Ipiutaarsuup Nunaa aamma Eqalummiut Nunaat umimmaqarfimmut Naternamut ilanngunneqarnikuupput. Tiggaat tammajuitsussanik piniartitsinermi piniagassat kulavaallu norrallit piniaqqusaanngillat.
8. Aqutsiveqarfik Qaanaaq: Pituffiup eqqaani piniarfimmi Kangaarsummi (Kap Atholl) inuussutissarsiutigalugu sunngiffimmilu umimmanniarnissamut umimmattassiissutit 60-iunissaat aalajangerneqarpoq. Piniarfimmi Nuna Inglefield aamma Nuna Prudhoe-mi inuussutissarsiutigalugu sunngiffimmilu umimmanniarnissamut umimmattassiissutit allannguuteqaratik ataatsimut katillugit 60-iunissaat aalajangerneqarpoq. Tiggaat tammajuitsussanik piniartitsinermi piniagassat aamma kulavaat norrallit piniaqqusaanngillat.
9. Aqutsiveqarfik Ivittuut: Minnerpaaffiliinermik kisitsineq 2024-mi ingerlanneqartoq tunngavigalugu aqutsiveqarfik Paamiut-nut Arsuk ilanngullugu inuussutissarsiutigalugu aamma sunngiffimmi piniarnissamut umimmattassiissutit allannguuteqaratik 30-iunissaat aalajangerneqarpoq, tamarmik 1-2-nik ukiullit, arnavissat 18-it angutivissallu 12-it. Piffissami 1. aggusti-miit 15. oktobari ilanngullugu piniarneqarnissaat aalajangerneqarpoq.
10. Umimmaqarfik Nanortalik: Umimmaqarfimmi qulimiguulimmik kisitsineq 2024-mi ingerlanneqartoq aamma 2024-mi tammajuitsussanik pisaqartoqannginnera tunngavigalugu umimmattassat qulaaluaanissaat aalajangerneqarpoq angutivissat inersimasut sisamat arnavissallu inersimasut tallimat piffissami 1. aggusti-miit 15. oktobari ilanngullugu piniarneqarsinnaasut. Kommune Kujalleq piginnaatinneqarpoq pisassiissutip agguaanneqarnissaanut aqutsiveqarfinnut 3-nut tammajuitsussarsiniartitsinissamut pisassiissut minillugu.
11. Aqutsiveqarfik Sigguk: Inuussutissarsiutigalugu aamma sunngiffimmi umimmanniarneq 1. aggusti-mi aallartissaaq 15. oktobari ilanngullugu ingerlassalluni. Umimmattassiissutit allannguuteqaratik 150-iunissaat aqutsiveqarfinnut Upernavik-mut aamma Uummannaq-mut agguataarneqareersunik aalajangerneqarpoq. Tiggaat tammajuitsussanik piniartitsinermi piniagassat aamma kulavaat norrallit piniaqqusaanngillat.
12. Aqutsiveqarfik Ittoqqortoormiit: A. Immikkut ittumik iliuuseqarnikkut inuussutissarsiutigalugu piniarsinnaanermik allagartallit piffissami 15.-31.07-2025 amerlanerpaamik inuk ataaseq umimmannik marloraarsinnaatitaassapput.
B) Inuussutissarsiutigalugu aamma sunngiffimmi umimmanniarneq 1. aggusti-mi aallartissaaq 15. oktobari ilanngullugu ingerlassaaq aammattaaq 25. novembari-miit 23. decembari ilanngullugu ingerlassalluni. Aqutsiveqarfik Ittoqqortoormiit-nut umimmattassiissutit piffissaliussanut taakkununnga marlunnut allannguuteqaratik ataatsimut katillugit 115-iupput. Tiggaat tammajuitsussanik piniartitsinermi piniagassat aamma kulavaat norrallit piniaqqusaanngillat.
13. Umimmaat Nuup eqqaanut ingerlaarnikut allallu qulaani taaneqanngitsut eqqissisimatitaapput.

Piniarnermut allagartap 2025-mi kingusinnerpaamik maajip aallaqqaataani akilereersimanissaa pillugu piumasaqaat inuussutissarsiutigalugu aamma sunngiffimmi piniartunut tamanut atuuppoq. Taamatut aamma sunngiffimmi piniarnermut akuersissutit inunnut ukiut kingulliit qulit iluanni sivikinnerpaamik ataavartumillu ukiuni marlunni Kalaallit Nunaanni najugalittut inuit nalunaarsorsimaffiannut nalunaarneqarsimasunut taamaallaat tunniunneqarsinnaanerat pillugu piumasaqaat atuuppoq.

Inatsisartut inatsisaat nr. 34, 13. juni 2023-meersumi § 13 malillugu § 13 piniakkanik killilersukkanik inuussutissarsiutigalugu piniarnissamut aallaaniarnissamullu akuersissut akuersissuteqarnerlu, inunnut 15-inik ukioqalereersunut inuussutissarsiutigalugulu piniarnermut allagartamik pigisaqartunut qinnuteqarnerup kingorna tunniunneqarsinnaapput.

§ 14, imm. 1 innersuutigalugu piniakkanik killilersukkanik sunngiffimmi piniarsinnaanermut aallaaniarsinnaanermullu akuersissut, qinnuteqarnerup kingorna inunnut 15-inik ukioqalereersimasunut Kalaallit Nunaannilu aalajangersimasumik najugaqartunut, piffissarlu qinnuteqarfik sioqqullugu ukiuni qulini kingullerni sivikinnerpaamik ataavartumik ukiuni marlunni Kalaallit Nunaanni aalajangersimasumik najugaqareersimasunut tunniunneqarsinnaapput.

Meeraq aqqaneq-marlunnik ukioqalereersimasoq sulili 15-inik ukioqalersimanngitsoq piniarnermut aallaaniarnermullu peqataasinnaavoq piumasaqaatit tulliiniittut malillugit:
1) Meeraq aallaammik nassataqarsimappat aamma meeqqap igeriarnerani, meeqqap angajoqqaavinit nakkutiginnittumilluunniit allaganngorlugu akuersissummik peqarnikkut, meeqqap angajoqqaavisa, nakkutiginnittuata imaluunniit inuup 18-inik ukioqalereersimasup meeraq 1 meterisut qanitsigalugu ilitsersussavaa.
2) Aallaasip sulloqqortussusia inatsimmi atuutsinneqartoq qaqugukkulluunniit malinneqassaaq.
3) Inuk meeqqamik ilitsersuisuusoq, piniarnermut aallaaniarnermullu pineqartumut akuersissummik atuuttumik peqassaaq. Uumasut meeqqamit pisarineqartut inummit piniarnerup nalaani meeqqamut ilitsersuisumit pisatut nalunaarsorneqassapput.


Sukumiinerusumik paasisaqarusukkaanni immikkoortortaqarfimmi pisortagallartoq Nuka M. Lund-imut saaffiginnittoqarsinnaavoq, tlf. 345345 aamma mail numl@nanoq.gl imaluunniit Aalisarnermut, Piniarnermut, Nunalerinermujt Imminullu Pilersornermut Naalakkersuisoqarfik mail apn@nanoq.gl

Ilanngussat