Pinngoqqaatigut qulaajaaneq nunatsinni nappaatinik pitsaaliuinermik nakorsaanermillu pitsannguisinnaavoq

Nunatsinni Danmarkimilu ilisimatusarneq, nunatsinni innuttaasuni pinngoqqaatinik misissuineq maannamuugallartoq aatsaat taama annertutigisoq, ingerlanneqarpoq. Innuttaasut peqqissusaannik misissuinerni kalaallit peqataasut 6000-it pinngoqqaataannik ataatsimoortunik misissuineq, innuttaasut kingornuttagaannik peqqissusaannillu nutaanik ilisimasaqalersitsivoq. Ilisimasat taakku nappaatinik kingornuttakkanik suussusersiniaanernik nakorsaanernillu pitsannguisinnaapput. Nunatsinni ilisimatusartut Inuunerissaavik Steno Kalaallit Nunaanneersut Dronning Ingridillu Napparsimmavissuani nakorsaatinik nakorsartittunut immikkoortortameersut suliami peqataapput.

Pinngoqqaatitigut ilisarnaat asseqanngitsoq
Kalaallit pinngoqqaatiminni allannguuteqannginnerunerat, allannguutaasulli innuttaasut akornanni atugaanerunerat, misissuinerup takutippaa. Akerlianik Europamiuni allannguutit qaqutigoortut takussaanerupput. Tamanna, suna pillugu nappaatit ilaasa nunatsinni nalinginnaanerannut, allalli atugaanngilluinnangajannerannut nassuiaataasinnaavoq.
Assersuutigalugu kalaallit 8% -ii diabetesimik nappaateqalernissamut annertunerujussuarmik aarlerinartorsiorput, 4%-illu qaqutigooraluaqisumik sukkumik sapigaqartuullutik. Taama sapigaqarnermut tunuliaqutaasoq ukiut 10.000-it missaat matuma siorna pilersoq issittumilu innuttaasuni taamaallaat atuuttoq, misissuinerup takutippaa. Tamatuma peqatigisaanik nunani allani nappaatit nalinginnaasumik atugaasut, innuttaasut oqaluttuarisaanikkut allanut akuliussimannginnerat pissutigalugu, nunatsinni qaqutigoorput atugaanatilluunniit.

Nappaatinik pitsaanerusumik suussusersiniaaneq nakorsaanerlu
Kalaallit pinngoqqaataannik ilaqartunik, pinngoqqaatit pillugit paasissutissiiveqarnissap pingaaruteqassusaa, misissuinerup erseqqissarpaa. Ullumikkut nappaatinik suussusersiniaanermi paasissutissiiviit Europami Aasiamilu innuttaasunik tunngaveqarnerat, nunatsinni nappaatinik kukkusumik suussusersiniaasarnissamut annertunerulersitsivoq. Paasissutissat nunatsinneersut pinngoqqaatinut paasissutissiivinni ilanngunneqarsinnaappata, nappaatinik suussusersiniaaneq malunnaatilimmik pitsaanerulersinnaassaaq.

" Ilisimatusarnitta nunatsinni pitsaanerusumik siunnerfeqarnerusumillu nakorsaanermi atorneqarsinnaanissaa neriuutigaarput” Ilisimatooq Marit Eika Jørgensen Inuunerissaavik Steno Kalaallit Nunaanneersoq oqarpoq.

Paasisaq pingaarutilik tassaavoq, nunatsinni pinngoqqaatit aaqqissuussaanerat nunanut amerlanerpaanut sanilliullugu, nakorsaanernik nappaateqartut pinngoqaataannik tunngaveqartumik ataasiakkaanut naleqqussakkanik inerisaanissamik ajornannginnerulersitsinera.

" Paaaissutissat pinngoqqaatinut tunngasut atorutsigik, nappaatit ilaasa pitsaalineqarsinnaanerisa imal. pitsaanerujussuarmik nakorsarneqarsinnaanerisa periarfissaanera takusinnaavarput. Tamanna nunatsinni nunanilu issittuni allani innuttaasunik nakorsaanerup pitsaassusaanik annertusaanissamut periarfissaavoq," nakorsaaneq Karsten Rex, Dronning Ingridip Napparsimmavissuani nakorsaatinik nakorsartittunut immikkoortortameersoq, oqarpoq.

Annertunerusumik paasisaqarusunnermi saaffigineqarsinnaavoq Ilisimatooq Marit Eika Jørgensen Inuunerissaavik Steno Kalaallit Nunaat email steno@peqqik.gl toqqaannartoq (+299) 34 43 24

Misissuineq:
Misissuinieq makku suleqatigalugit taakkulu peqataaffigisaannik ingerlanneqarpoq: Inuunerissaavik Steno Kalaallit Nunaat, Kalaallit Nunaanni Innuttaasut Peqqissusaannik Ilisimatusarfik, Danmarkimi innuttaasut Peqqissusaannut Instituti, Syddansk Universiteti, Peqqissaanermik Pinngortitamillu ilisimatusarfik, Uumassusilerinermut Instituti, Københavnip Universitetia, Aningaasaateqarfiup Novo Nordisk Fondip timip sulinera pillugu tunngaviusumik ilisimatusarfia, Dronning Ingridip Napparsimmavissua, Aalborgimi Universitetshospitalimi nakorsaanermut immikkoortortaq, University of Oxford, Bispebjerg aamma Frederiksberg Hospital, Københavnip Universitetiani nakorsaanermut immikkoortortaq, Tysklandimi avatangiisit peqqinnerlu pillugit ilisimatuarfik, Münchenimi Teknisk Universiteti (TUM), Californiami Berkeley-mi Universiteti, Globe Institute.