Ittoqqortoormiini innuttaasut aavini PFAS-imik akoqarpallaarnera Naalakkersuisut ilungersunartutut isigaat
Nassiussisuuvoq: Nunalerinermut, Imminut Pilersornermut, Nukissiutinut Avatangiisinullu Naalakkersuisoqarfik
Piffissami kingullermi annertuumik ernummatigineqarpoq Ittoqqortoormiini innuttaasut aavini PFAS-imik akoqarpallaarnerat pillugu. Nunalerinermut, Imminut Pilersornermut, Nukissiutinut Avatangiisinullu Naalakkersuisoq Kalistat Lund aammalu Peqqissutsimut Naalakkersuisoq Mimi Karlsen innuttaasut aavini misissuinerit akoqarpallaarnerannik takutitsisut ilungersunartutut isigaat, paasissutissiinernillu suliaqassallutik, taamasilluni innuttaasut ajornartorsiut pillugu annerpaamik paasissutissanik tunineqarnissaat siunertarineqarluni.
Tunup avannaani Ittoqqortoormiini innuttaasut nunarsuarmi aakkut PFAS-imik akoqarnerpaapput, naak PFAS-imik mingutitsisunit ungasissorujussarmiikkaluarlutik. Tamanna Aarhus Universitet Technical Science-p misissuinerisa takutippaat. Misissuineq tusagassiuutinit innuttaasunillu ulluni kingullerni arajutsineqanngitsumik.
”Paasisinnaalluarpara Ittoqqortoormiini innuttaasut aavisa PFAS-imik akoqarpallaarneranik misissuisimanerup inerneri aarlerilersitsimmat. Ittoqqortoormiuni innuttaasut nunattalu sinnerani nalussanngilaat Ittoqqqortoormiuni innuttaasut aavisa PFAS-imik akoqarpallaarnerat assorsuaq ilungersunartutut isigigakku. Naalakkersuisuni Stockholm isumaqatigiissummut ilaalernissarput sulissutigaat, kiisalu nunarsuarmioqatigut kaammattorpagut PFAS-imik mingutitsinerup iliuuseqarfigineqarnissaa anguniartariaqaraat”, taamatut oqaaseqarpoq Nunalerinermut, Imminut Pilersornermut, Nukissiutinut Avatangiisinullu Naalakkersuisoq Kalistat Lund.
”PFAS allallu pinngortitamiinngitsut ilitsoqqussaralugu nerisatsinniittut, soorlu nannut, puisit arferillu peqqissutitsinnut uloriarnartorsiortitsisinnaasut mianersuuteqqissaartariaqarpagut. Aaqqiissutissaq tassatuaavoq nunat tamalaat mingutitsinerat malunnaatilimmik appartissallugu. Maannamut iliuuserisinnaasarput tassaavoq innuttaasut paasissutissanik tuniorassallugit, taamaasillutik innuttaasut namminneq aalajangiisinnaanngortillugit qanoq iliornissaannik.” taamatut oqarpoq Peqqissutsimut Naalakkersuisoq Mimi Karlsen
Avatangiisinut tunngatillugu Naalakkersuisut suliniutinik aallartitsisimanerat
Naalakkersuisut inatsisartullu suliniutinik aallartitsereerput, soorlu nunatta Stockholm isumaqatigiissummut nangaassuteqarnera atorunnaarsinniarlugu (UKA2022). Stockholm isumaqatigiissummut ilanngunnermi Nunarsuarmioqatigiit eqqaasinneqaqqissapput nunarsuup issittortaata mingutsinneqarnera unitsittariaqartoq.
Stockholm isumaqatigiissutip saniatigut avatangiisinut tunngatillugu suliniutit arlallit ingerlanneqarput. Taakku ilagaat eqqagassat PCB-mik akullit iluamik passunneqarnissaannik kiisalu ESANI A/S suleqatigalugu Nuummi Sisimiunilu eqqagassanik ikuallaaviit nutaaliaasut, nunarsuarmioqatigiit malittarisassaat malillugit ikuallaanermi dioxininik aniatitsisinnaajunnaarlugit ikuallaasinnaasut.
PFAS qanorlu sunniisinnaanerat pillugu ilisimasat annertusiartortillugit, Naalakkersuisut ataavartumik ineriartortitsipput qanoq Kalaallit Nunaani PFAS-imik mingutitsinerup passunneqarsinnaaneranik kiisalu innuttaasut issittullu avatangiisii illersorniarlugit.
Iliuusissat Peqqinnissamut Naalakkersuisumit aallartisakkat.
Peqqinnissamut Naalakkersuisoqarfimmit innuttaasunut paasisitsiniutit suliaralugit aallartisarniarpaat, ileqqugut malillugit nerisartakkatsinnit PFAS allallu akuutissat avataaneersut nerisatsinnut ilaasut qanoq mianersorfigissanerlugit. Paasisitsiniaanermi siunertaassaaq innuttaasut namminneq nalilersuisinnaalernissaat paasissutissat maannamut nalunngisagut tunngavigalugit suut nerisassat akoqarnerpaajunersut nunatsinni piffinni assigiinngitsuni. Ilanngullugu innuttaasut sorliit akuutissanik allaneersunik sunnerneqarnerpaajunersut.
Annertunerusumik paasisaqarusunnermi Peqqinnissamut Naalakkersuisoqarfimmut:
Naalakkersuisumut allatsi Naja Lynge Petersen, oqarasuaat: +299 34 66 41, e-mail: NALP@nanoq.gl
Annertunerusumik paasisaqarusunnermi Nunalerinermut, Imminut Pilersornermut, Nukissiutinut Avatangiisinullu Naalakkersuisoqarfimmut:
Naalakkersuisumut allatsi Manasse Berthelsen oqarasuaat. 345603 / 548868, email mabr@nanoq.gl imlt. pan@nanoq.gl