Aalisariaaseq iluatsilluartoq, naleqqussartariaqartorli
Nassiussisuuvoq: Aalisarnermut Piniarnermullu Naalakkersuisoqarfik
Aalisarnermut Piniarnermullu Naalakkersuisoq Aqqaluaq B. Egede juunip 7-ianni 2021-mi Maniitsuliarpoq paasisassariartorluni. Paasiniagassat arlariiupput. Royal Greenlandip umiarsuaataa “Maniitsoq” saarullinnik uumasunik usilersorsinnaasoq takuniaaffigivaa, aamma RG-p Maniitsumi fabrikkiani saarullinnik tunisassiornera takuniarlugu. Royal Greenlandimit suliniutigineqartoq taaguuteqartinneqarpoq Nutaaq.
Naalakkersuisup Greenlandip isumassarsiaanut iluarisimaarinnippoq.
Isumaqarpungali nunatsinnut tamarmut iluatsilluassappat nunattalu aalisartuinut aamma tamanut iluatsittumik iluaqutaassappat apeqqutit assigiinngitsut qulaajarneqaqqaartariaqartut, Aqqaluaq B. Egede erseqqissaavoq.
Naalakkersuisup Maniitsumi KNAPK-ip immikkoortortaani ilaasortat ataatsimeeqatigimmagit paasineqarpoq, suliniutigineqartoq aalisartunut Royal Greenlandimullu iluatsilluassappat, arlalinnik aaqqiissutissarsiortoqartariaqartoq. Aalisartulli isumaqarput taamatut aalisarneq pitsaasuusoq attanneqartariaqartorlu.
Isumaqarpunga Royal Greenlandip suliniutigisani pillugu siumugaaq pilersaaruteqartariaqartoq. Soorlu assersuutigalugu aalisarfinni bundgarnit aamma uumatitsiviit qassiusariaqarnersut pillugit pilersaaruteqarsinnaasariaqarluni. Aamma umiarsuarmut “Maniitsoq”-mut tulaattakkat killilersorniarnagit umiarsuarmik tunitsiviusumik umiarsualiisoqartariaqartoq, taannalu “Maniitsoq”-ip eqqaani saarullinnik tigooqqaasuusassanngitsoq.
Royal Greenland amerlavallaanik uumatitsivinnik pilersitsisarmat saarulliit sivisuallaamik uumatitsivimmiisinneqartariaqarput. Maniitsumi aalisartunut tulluarsakkamik salliutitsilluni sulissuteqartoqartariaqarpoq. Royal Greenland Nutaaq pillugu Maniitsumi aalisartunut pingaartitsilluni sulissuteqartariaqarluni, soorlu Naalakkersuisut Maniitsumut saarullinnik pisassiisarluni, nutattalu sinnera aamma pisassiiffiusarluni.
Naalakkersuisup Maniitsumiinnitta nalaani Royal Greenlandip fabrikkiani sulisut 16-iupput, sulisut 32-usussaagaluarlutik.
Fabrikkimi sulisussaaleqisarneq takornartaanngilaq, tamannalu aalisarnermut sunniuteqartarpoq. Matumuuna nuttarnerulersitsiniarluni aaqqissuussineq tunngavigalugu suligasuartoqarsinnaavoq. Namminersorlutik Oqartussat kommunelu isumaqatigiissusiorsinnaapput fabrikkimi sulisussanut illoqarfinnit allanit aggersunut inissialiortitsissallutik.
Bundgarnimit uumatitsivinnut
Naalakkersuisoq angallammik Maniitsuliartilluni Royal Greenlandip saarullinnik uumatitsivia “Maniitsoq,” Maniitsumit kilometerinik 20-nik kujasitsigisumiittoq, Kangerluarsummittoq, ikkivigalugu paasissarsiorfigivaa. Umiarsuarmiinnerata nalaani umiatsiaaqqat pingasut ataatsimoorlutik uumatitsiviutaat imaarneqaleruttorpoq.
Aalisartut bundgarnertik saarullinnik pulaffigineqarsimasoq, bundgarninit uumatitsivinnut ullaap tungaanut nuussisimapput. Royal Greenlandimi ingerlatsinermut pisortaq Sten Sørensen Naalakkersuisumut oqaluttuarpoq suliffeqarfissuup uumatitsivinnik amerlasuunik ukioq kingulleq aningaasaliisimallutik, uumatitsiviit katillutik 200-t missaanniillutik.
Ingerlatsinermut pisortaq ilaatigut erseqqissaavoq taamatut aalisartut ukiuni kingullerni amerliartortut. Suliniut Nutaaq misileraatitut 2015-imi aallartinneqarpoq, aallartimmat 25-t peqataallutik, maannakkullu 120-nit amerlanerit taamatut aalisartuullutik.
Saarullinnik uumatitsivik 20 tonsit missaannik imaqakkajuppoq. Aalisariaatsimik taamaattumik saarulliit pisarineqarlutik suliniut Nutaaq tunngavigalugu tunisassiarineqartut siorna 4.500 tonsiupput. Nunarsuatsinni Maniitsoq kisiartaavoq taama aalisartitsillunilu tunisassiortartoq.
Attavigineqarsinnaavoq Aalisarnermut Piniarnermullu Naalakkersuisoqarfimmi pisortaaneq Jørgen Isak Olsen. E-mail: jio@nanoq.gl